AXOLA BEHAR AL DIT?

 

Axola behar al dit Ameriketako Estatu Batuek Palestina UNOren kide oso gisa sartzeari betoa jarri izanak?

Axola behar al dit Irak eta Israel giza elkarbizitzarako ezintasuna berresten duen gerra berri batean aritzeak?

Axola behar al dit munduko gobernuek arman gehiago inbertitu behar dutela uste izateak?

Axola behar al dit etorkizun zalantzagarri baten bila atzo, gaur eta bihar milaka lagun Mediterraneoko europar ertzetara iristeak?

Axola behar al dit gure gizartean, larruazalean dardara apurtxo bat baino sentitzen dugun bitartean era guztietako eta norabide guztietako indarkeria gailentzeak?

Axola behar al dit, gu guztiok lepo zuriko krimenen sindikatu batek zuzendutako kontzertu ekonomiko global baten menpekoak izateak?

Axola behar al dit gure erabakietan gero eta indibidualistagoak agertzeak?

Axola behar al dit ez dakidan nongo futbolari baten lesioa prentsa orokorreko lehen orrialdeko albiste izateak?

Axola behar al dit hurrengo oporraldian, nire helburua ziren Maldivetara joan barik etxean geratu behar izateak?

Erantzun iezaiezu aurreko galderei zeure baitan. "Axola behar dit" irabazten badu, munduaren prozedura eta jokabide orokorraren aurka zoaz.

Argazkia: Ekain

SEXU BIDEAK

Lehengo astean tokiko aldizkari batean irakurri nuen korronte ezagun bateko militante batek sexu jokabide berezi bat defendatzeko egindako deialdia. Nire adinean giza sexu adierazpen ugari ezagutu izan ditut, eta baita horiek guztiak errespetagarritzat jo ere, lehenik eta behin hala izateagatik errespetua merezi duten pertsonengandik datozelako. Hala ere, aitortu beharra daukat ahaleginak egin behar izan nituela hamabost lerro inguru zituen aldarrikapen manifestu hura irakurtzen amaitzeko.

Gertatu zen, egun batzuk lehenagotik Jose Mari Satrustegi etnologoak 1975ean osatutako “Euskaldunen seksu bideak” liburua berrirakurtzen ari nintzela. Gure arbasoen sexu jokabide historikoei buruzko alderdi etnografiko interesgarriak azaleratu zituen arruazuarrak bere testu jori hartan eta kontakizun erakargarri bezain argigarrien oroitzapena berriz ere nire baitan piztea nuen helburu. Jakina, eta Satrustegik idatzitakoaren testuinguruari erreparatuz irakurleak ulertuko duen moduan, liburuan ez da goiko aldarrikapenean defendatutako jokabidearen aipamenik jasotzen. Ez mendeetan zehar existitu ez delako, liburuaren egilearen eta bere informatzaileen moralarekin bat ez zetorrelako baizik.

Edonola ere, bitxia da liburuaren berrehun orrialde baino gehiagoko irakurketan energia gutxiago inbertitu behar izan nuela hasieran aitatutako artikuluarenean baino. Gakoa ez zegoen mamian, estiloan baizik.

TEKNOLOGIAREN ABANTAILA

Antza denez, asko dakit teknologiari buruz. Edo, behintzat, hala dio nire biloba txikiak tabletan arazotxoren bat konpontzen diodan bakoitzean. Irakurlea ohartuko da nire aurkezpen laburrean erlatibismoa nagusi dela, mundu honetan ia dena bezala. Eta zazpi urteko neska batentzat dakidana handia den bitartean, teknologiaren sekretuetan ez nintzateke hamar urte bete dituen gazte baten altuerara iritsiko. Hau konbentzimenduz eta okertzeko beldurrik gabe esaten dut.

Egia da aurrerapen teknologikoen aplikazioaren bidez zer lor daitekeen jakitea interesatzen zaidala, haiek ulertzeko gogorik gabe. Ez zait zergatikoa interesatzen zertarakoa baizik. Adibide bat jarriko dut: gaur arratsaldean Jon Etxaide mirestuaren “Hamasei seme, Euskalerriko” berrirakurtzen ari nintzen. Iztueta pertsonaiara heltzean, zaldibiarra hiru aldiz ezkondu bide zela idatzi zuen Etxaidek - horrela, ziurtasunik gabe- inork ez baitzuen ordura arte frogatzeko daturik eman. Gogoratu behar da liburua 1959koa dela eta ziur aski norbaitek harrez geroztik argitu du ezkontza kopuruari zegokion iluntasuna..

Minutu bat behar izan nuen Dokuklik bidez erantzuna aurkitzeko. Eta horrela jakin dut Juan Ignazio Iztueta hiru aldiz ezkondu zela. Ezagutu izan nuen halaber, non izan ziren zeremoniak eta ezkontzen datak, eta baita Iztuetak bere hiru emazteekin izan zituen seme-alaben kopurua ere. Etxaidek ezagutu ezin izan zuena, ez baitzuen bilakuntza digitaletarako gaur egun dugun tresnarik.

Norbaitek galdetuko dit: eta horrek zertarako balio dizu? Bada, egia esan, ez dakit, baina denbora tartetxo atsegina eman nuen datuen atzetik.

Argazkia: periódico calasanz vitoria

ALBISTEEN AZPIMUNDUAN

Joaten ari zaren edo bueltan zauden asmatzen zure aldarteak uzten ez duen egun horietako bat nuen. Egoera horietan, normalean, zure inguruko edozein gertaerak alderdi neutroa hartzen du, gauza zure ingurukoa ez balitz bezala. Eta inkontzienteki prentsa digitala erabili eta portadakoak ez diren Ayuso, amnistia edota arbitroaren akatsa tarteko Madril golik gabe utzi zuenez haratagoko albisteen azpimunduan sartu nintzen.

Nire lehen saioan antropozenoa "garai" geologiko gisa deklaratzea amaitu ote den galdetzen zuen albiste batekin egin nuen topo. Egia esan, aulkian urduri mugitu eta niretzat guztiz berria zen baina komunitate zientifikoaren zati bat kezkatzen zuen galdera haren ondorengoa irakurtzen jarraitu nuen. Albisteak zioen bertako defendatzaileek antropozenoa garai gisa aitortzeko bozketa errekurritu zutela, irregulartasunak salatuz eta bozketa baliogabetzeko formalki eskatuz. Antropozenoa izeneko aldaketa geologikoa, hau da, giza jarduerak eragindakoa, gaiaren inguruko teorikoen arteko liskarren kausa zen. Normala.

Edizio digitalaren azpimunduan murgiltzen ari nintzela, duela 13.000 milioi urteko eszenatokira eraman ninduen bigarren albisteak, hain justu JADES-GS-z7-01-Q izeneko galaxia, unean bakarrik 800 milio urte zituenean existitzeari utzi zionean. Hori guztia orain ezagutu da, James Webb espazio teleskopioari esker. Hala eta guztiz ere, amaitzen zuen adierazten aldizkari espezializatuak, ez dago argi galaxia horren "off" egoera aldi baterako edo iraunkorra den. Ez naiz harritzen, tartean horrenbeste urtetako distantzia izanez.

Irakurketa horien ostean aldartea lasaitu egin zitzaidalakoan nago.

Argazkia: www.inspenet.com/

JAI GURU DEVA, OM

Lasai: ez dut aurkitu Zorioneku itxura duen ezer, izenburuak euskarazko hitzekin nolabaiteko antza duen arren. Sanskritoa da, eta gaztaroan abesten genituen abestietako baten parte da -mantra bat da, funtsean-, bere mezua guztiz ulertu gabe. Urteetan zehar musika entzuteko/gozatzeko egoera hori ehuneko ehunean ulertu barik gainditu eta gero, entzuten/gozatzen/liseritzen joan nintzenean, John Lennon-ek Beatlesentzat konposatutako abesti hori askoz gehiago egin ahal izan nuen nire, propioa.

Hitzak euri amaigabea bezala isurtzen dira paperezko edalontzi batean. Unibertsoan zehar lerratzen diren bitartean irristaka egiten dute. Bere lehen ahapaldian dioena da aurrekoa, eta momentu oso etsigarri hauetan, indarkeriak, gezurrak (indarkeria mota oso arriskutsua), genozidioak… behin eta berriz astindutako mundu konbultsibo batekin aurkitzen garela, iruditzen zait Unibertsoak ez duela gugandik ezer behar ezta nahi ere. Porrot egindako proiektu bat gara.

Baina ezintasun-testuinguru honetan, behintzat, aipatutako abestiaren mezutxoa erabiliko dut eta Liverpooleko mutilekin esango dut ezerk ez duela nire mundua aldatuko, nirea baino ez dela, eta horri dedikatuko diot nire indar guztia. Saldu nahi didatena ez zait batere interesatzen.

Argazkia: Ekain

ACROSS THE UNIVERSE

Words are flowing out like endless rain into a paper cup

They slither wildly as they slip away across the universe

Pools of sorrow, waves of joy are drifting through my opened mind

Possessing and caressing me

 

Jai guru deva, om

Nothing's gonna change my world

Nothing's gonna change my world

Nothing's gonna change my world

Nothing's gonna change my world

 

Images of broken light which dance before me like a million eyes

They call me on and on across the universe

Thoughts meander like a restless wind inside a letterbox 

They tumble blindly as they make their way across the universe

 

Jai guru deva, om

Nothing's gonna change my world

Nothing's gonna change my world

Nothing's gonna change my world

Nothing's gonna change my world

 

Sounds of laughter shades of life are ringing

Through my open ears inciting and inviting me

Limitless undying love which shines around me like a million suns

It calls me on and on across the universe

 

Jai guru deva, om

Nothing's gonna change my world

Nothing's gonna change my world

Nothing's gonna change my world

Nothing's gonna change my world

 

Jai guru deva

Jai guru deva

Jai guru deva

Jai guru deva

Jai guru deva

Jai guru deva

BERROGEITA HAMAR URTEREN ONDOREN

Korrika Arrasatetik igaro berria.

1974an bota nituen euskarazko nire  lehen artikuluak Arrasatetik, eta mende erdia igaro denean, atzera begira jotzen dut, paper zaharretako artxibora noa eta, alehoop! hortxe dago espresuki Arrasateko gau eskolan genihardunoi une haietan gehien axola zitzaigun gaia: euskara ikastera, zergatik?

Berrogeita hamar urte eman dira ordudanik eta, mutatis mutandi, itaun berdintsuak sortzen zaizkigu hiritar euskaldunoi. Dena den, harro nago, denbora tarte honetan euskarak emandako aurrerapausuaz.

ZERBAIT EGIN AL DEZAKE ADIMEN ARTIFIZIALAK?

Norbaitek aztertu beharko luke adimen artifiziala gai ote den politikak, oro har, munduan zehar bere eszenatoki ezberdinetan erakusten duen fenomenoaren atzean ezkutatzen den enigma deszifratzeko. Bederen, adimen natural hurbilena ez da erreakzio sozial jakin batzuk azaltzeko gai.

Latitude guztietan gaur egungoa bezalako panorama zail batean, itzalpeko botereek inoiz ez bezala gidatu eta manipulatutako biztanleria izanik, politikoki ageri diren aukera desberdinak eskuin basatiari indarra ematen diotela egiaztatzea, ez da sartzen logikaren gaineko nire kontzeptuan. Eta ez dut esan nahi demokraziak ezin dituenik erreakzio irrazional zehatzak bereak egin. Baina hortik denboran irrazionaltasuna sendotzera, egia da ezin dudala ulertu.

Bizi garen estatura mugatuz, egunero Guinness errekorrak ezartzen dituen ezkerreko eta eskuineko ustelkeria politikoarekin, goizero erakusten zaigunaren kontrako protestan biztanleria osoa ez dela kalera ateratzen ikusita, goian aipatzen ditudan ezkutuko botere horiek beren helburua lortu dutenaren sintoma da: gu ardi pelele hutsak bihurtzea eta haien interesen alde programatzea.

Eta ez dut ezer adierazi nahi, nirearen bezalako batez besteko adimen naturalarentzat zer esan nahi duen alde batetik eta bestetik eurenek egindako delituak defendatzen ikusteak, “baina zuk gehiago” iraingarri batekin.

Argazkia: cincodías

POESIAN BARRENA

 

Ez naiz poesian aditua. Baina gustatzen zait, eta hori nahikoa da eroso sentitzeko esku artean poema liburu bat dudanean. Beste gauza bat da -bizitzako arlo guztietan bezala itxaropenak eta azken emaitza neurtzen direnean- liburua amaituta irakurritakoak asetu ote nauen. Poesia irakurtzen hasi nintzen, ziur asko, sorkuntza poetikoan egin nituen lehen saioekin. Hori, igaro diren hamarkadek emandako ikuspegiarekin aztertuta, oso denbora tarte laburra izan zen, baina nahikoa, hain zuzen, bide onetik ez nindoala konturatzeko.

Geografiko zein emozionalki, gertuko eta urruneko poetekin gozatu dut. Irakurtzea da kontua, begiak itxi eta harrapatutakoa barneratzen saiatzea, nor idatzi duen ahaztuz -beharbada osagairik zailena. Betetzen bazaitu, liburuaren hautaketan garaile izan zara.

Garai batean poesia musikatuak erakarri ninduen indartsu. Greateful Dead-etik Xabier Leteraino, Bob Dylan, Tim Hardin eta Donovan barne. Geroago poesia biluzia besarkatu nuen, edukia nahas zezakeen gehigarririk gabe. Eta egileen zerrenda zabaldu egin zen, emaitza positiboarekin.

Eta bitxiena da ez dudala lehentasunik gogoko poeten artean. Deskribaezina bihurtzen den emozioa sortzen didana da momentu horretako nire egilerik gogokoena. Eta gerta daiteke biharamunean zeharo ahaztu dudala bere izena.

Argazkia: Zuriñe

ERRUKIA ETA LETRAK

Goizeko ibilaldietan erakartzen nauten motiboak erretratatzen ditut sarri. Denbora laburrerako etorri naiz argazkietarako erakargarritasun ugari eskaintzen dituen hiri batera eta gaur lerro hauekin doan argazkiko muralak arreta irabazi zidan atzo. “Errukia eta letrak” zioen eskola baten sarrerako zeramika bikainak. Hezkuntza zentroa zuzentzen duen ordena erlijiosoaren leloa izan behar du, antza denez.

Leloak pentsarazi ninduen, eta zalantzak nagusitu zitzaizkidan. Ez dakit halako mezu baten sortzaileak errukiaren kontzeptua ala letrena presenteago izan zuen bere sentimendua adierazteko orduan. Eta ez nago ziur, eskolara joango ziren ikasleei zuzenduta, bere etorkizuna zuzentzeko bidea literaturatik ikusten duen gizagaixoari aipatu bertute hori aplikatu nahi izan ote zion, eskola-umeei xuabe-xuabe ohartaraziz balizko arriskuaz, idazle lanbidea edo antzekoa bereganatuz gero.

Zalantzarekin baina ezpainetako irribarrearekin urrundu nintzen ikastetxe hartatik. Eta irekita aurkitu nuen lehen tabernan txokolatea eta txurroak eskatu nituen.

Argazkia: JMVM

SORTZEA GOZATZEA DA

Autobusa irten zenean euria ari zuen eta erdibidean elurra. Barruko giro beroak musika entzutera animatzen zuen. Irratia piztu eta RNE Radio Clásicara konektatu nintzen. Beethovenen zazpigarren sinfoniaren bigarren mugimenduko notek, hau da, Allegretto famatuak, inguratu ninduten. Eta denbora batez konpositorearen bizitza garatzen den inguruneetara -1812- eraman nuen nire burua, obra hau sortzeko garaian, bainuetxe batean konfinatuta,  jada hazten ari zitzaion gortasuna arindu nahian ziharduela.

Eta ezin izan nuen neure baitan erreproduzitu besterik egin, nahi zuen bezala entzun ezin zuen melodia bat sortzeak Beethovenentzat suposatu behar izan zuen drama, nahiz eta ziur nagoen bere frustrazioan gozatzera iritsi zela, haren mamia igarri zuelako, edo, beste era batera esanda, musika bere baitan eszenifikatu zuelako.

Sortzea gozatzea da, zentzumen guztiekin egin ezin baduzu ere. Zerbait desberdina gauzatzeko gai zarela egiaztatzeak zorionera garraiatzen zaitu, nahiz eta barrenean zorigaiztoak hunkituta sentitu, madarikazioaren jomuga zarela uste izan arren. Iruditzen zait ez dagoela ezer baliotsuagorik helburu berri baten etengabeko bilakuntzan aritzea baino, atzean utzitako bide bertsutik segitu ala ez, baina, beti-beti- ezezaguna mendera dezakezula pentsatuz.

Argazkia: Zuriñe

BESTE PLANETA BATEKOEN ESPERIMENTU TXARRA AL GARA?

 

Azken astean, bi gertakari izan dira, berriro ere mahai gainean betiko galdera jarri dutenak, ideologikoki eta psikologikoki orekatuta dagoen gizarte batean benetan bizi garen ala ez. Lehenik, bazkideen irabaziak helburu bakarrarekin zenbait politikari ohik sortutako eta osatutako aholkularitza enpresa batean Garzon ministro ohiaren sartu-irteteaz ari naiz. Bigarren gertakaria, Hitlerren ondoko gizona eta milioika judutarren erailketaren erantzule zuzena izan zen Heinrich Himmleren antzeko adierazpenak egin dituen autonomia erkidego bateko presidentearentzako bere koloreko talde politikoaren Parlamentuko txaloak dira.

Beren “lorpenengatik” kobratzen dutenen parte izateko nahia justifikatzeko Garzonen arrazoibidea goragale hutsa iruditu zait. Lekuz kanpokotzat ez ezik, batez ere duintasunik gabetzat jotzen dut, gizon horren orain arteko argazki positiboa bapatean negatibo iluna bihurtu izan balitzaigu bezala. Bestalde, bere presidenteari txaloak eman dizkion taldeari buruz, eta hemen ez da ezer gertatu!, gogorarazten dit lagun min batek esan ohi duena, gizateria beste planeta bateko adimen gorenen esperimentua garela; eta edozein egunetan itzuliko direla eta denok likidatuko gaituztela, gugandik izaki adimentsuak sortzeko nahian izan duten porrota dela-eta.

Argazkia: Ekain

TRAKTORE GEHIAGO BEHAR DIRA

Traktorezaleen oldarrak ezer garbi utzi badu, politikoen hauskortasuna izan da.

Ez dut baloratu nahi matxinada indar erreakzionarioek edo nekazariak defendatzen dituzten sindikatuek eragin duten. Elementu mobilizatzaileari buruzko eztabaida lekuz kanpokoa iruditzen zait, garrantzitsua emaitza baita. Eta uste dut traktoreek lortu dutela, lehenik eta behin, zeharo alienatuta den gizartea bere lozorroan apurtxo bat deseroso sentiaraztea eta, bestetik, bere arau "globalizatuekin" mundua zurruntzea erabaki duen kasta politikoa izutzea. Itzalpean zirkuko hariak tiratzen dituzten planetaren jabeen morroiek beldur handia diote edozein mobilizazio antolatu kolektiboari.

Protestak sistema ekonomikoaren puntu ahulak ukitzen dituenean, gertaeren bilakaera, berehalakoa izateaz gain, aldaketa baten azeleratzailea izan daiteke, iraultzailea ez bada ere, eta eragin positiboa izan dezake protestaren eragileengan. Hau da, antolatutako protestaren aurrean status quo-ak dar-dar egiten du. Beti gertatu izan da horrela eta XX.mendea diodanaren erakusleiho izan zen, maila guztietan.

Gertatutakoa ikusita, munduko gizartea animatuko nuke traktore gidariak kontratatzera aldian behin kalera atera daitezen, munduan gosetea desagertzearen alde, bakearen alde, herri guztien garapen ekonomiko eta giza garapenaren alde, eta abar luzearen alde borrokatzeko.

Argazkia: EFE

EZ DAGO IRTENBIDERIK

 

Susto handia hartu nuen herenegun, nahiz eta, ongi pentsatuta, topatuko nuela suposatu beharko nuen zerbait izan zen. Madrilgo auzo dotorean nengoen eta itxurakeriagatik arreta irabazi zidan eliza hark, batez bestekoa baino bizi-maila altuagoa zirudien hainbat auzokideren berotasunaz gozatzen zuen. Bi sexuetako kaietanoak tenplutik sartzen eta irteten ari ziren, bizitza mesedegarria izan zaiela zerakutsan ziurtasuna aurpegietan marraztua, gainerako hilkorrok ibiltzen garen aldeetara begiratu beharrik gabe.

Ez ninduen harritu aldarean zegoen bandera ori-gorriak, ezta —are gutxiago— une hartan eliztarrei zuzentzen ari zitzaien apaizaren hitzaldi zaharkituak. Bisitan nengoen, eta ez nuen ezer esaterik haren hitzei. Sartu izan ez banintz saihestuko nituzkeen berba pozoitsuak eta nire haserrea.

Baina nire harridura handia izan zen, Roucoren 2014ko erabakiaren arabera gaur egun basilika den tenplu hartatik atera nintzenean. Elizaurreko horma nagusian, eliztarrek arazorik gabe irakurtzeko moduan jarrita, plaka zegoen: “Jose Antonio Primo de Rivera, presente” 36ko gerran garaileen bandoan hildako zenbait kideri eskainitako bigarren plaka batekin. Eta ia-ia K.O utzi ninduena izan zen, izen haien arteko lehena Marcelino Oreja Elosegirena zela irakurtzeak.

Jaun andreok, ez dago irtenbiderik. Ez dago.

HERIOTZA DEITORAGARRIAK

Inork ezin du ziur esan, heriotza zigorraren betearazpena Kenneth Eugene Smithentzat heriotza-korridoreko egonaldiak 1989az geroztik suposatu dion tortura baino mingarriagoa izan den. Horri gehituta, erabilitako metodologia akatsa izan zela eta 2022an presoaren heriotza ezin izan zela eragin, egia da sentsibilitate apur bat duenak okagarritzat hartzen duela, Estatu Batuetako Auzitegi Gorenak, exekuzioa bertan behera uzteko eskaera baztertuz, hartutako erabakia.

Pertsona ororen heriotza bortitzak zigortua izan behar du; Inork ez du besteen bizitzari erasotzeko eskubiderik. Eta egiten duenak bere gain hartu behar ditu ondorioak... baina errudunaren heriotza eskatzea ere bizitzarako oinarrizko eskubidearen aurkako erasoa da. Hiltzeagatik hiltzea da. Eta exekuzio biek ez dute euren ekintza aldarrikatzeko gutxieneko duintasunik. Areago, justizia aplikatzearen ondoriozko heriotza, prozesuaren kausa gisa sortutakoa bera baino deitoragarriagoa dela iruditzen zait.

Hil baino minutu batzuk lehenago, Smithek esan zuen gau hartan Alabaman gizateria atzerapauso bat ematen ari zela. Presoa hiltzaile izan zela ahaztu gabe, berarekin nago bere adierazpenean.

Argazkia: New York Times

MUNDU ZORIONTSURIK EZ

 

Aldous Huxleyk 1932an “ Mundu zoriontsu bat” idatzi zuenetik samurragoa da gizakiaren gaineko azterketa kritikoa egitea. Etorkizunari buruzko metafora ilun gisa aurkezten den eleberri-bilbea iraganeko edozein garaitako pertsonari buruzko definizio egokitzat ere jo liteke.

Hautaketarako askatasunaren alde borrokatzen gara eta giza harremanetan independentziarekin amets egiten dugu, baina -Huxleyk azpimarratzen zuenez- independentzia, askatasuna ez dira propietate naturalak, baizik eta egoera onirikoak, eskuraezinak. Gizon edo emakume izatea inperfekzio multzo bat da, eta horietaz -paradoxak!- jabetu egiten gara, baina, hala ere, horiek gainditzen saiatzen gara... etengabeko eta betiko desengainu batean eroriz.

Mundu zoriontsurik ez dago, gizadia ez baita gai izan bere ibilbide historiko osoan askatasuna eta independentzia sortzeko. Gizabanakoek euren duintasuna - ametsetan sinesten duenaren kualitatea- baztertu dute ezer ezen truke. Eta Huxleyk jolastu egin zuen gu guztiokin, antropologikoki gugandik ezin dela miraririk espero baitzekien. Arrisku ekologikoa barneratu samarra dugun bitartean, egin al da inoiz galdera gizadiaren balizko porrotaz? Zein giza-kolektibotan lehenesten da pertsonaren erreskatea? Ez al da izango erantzuna ezagutzen dugulako?

EGUNEROKO ARGAZKI ULERTEZINA

 

Ez naiz gai Yemenen aurkako eraso amerikar eta britainiarren arrazoi objektiboak ulertzeko. Are gutxiago subjektiboak, nahiz eta ziurrenik azken horiek -hain zuzen, subjektiboak direlako- errazagoak gerta litezkeen, bonbardaketen atzean dauden zioen multzoari buruzko epaiketa-markoan egokitzea.

Ildo beretik, ez dut sakon ezagutzen Hegoafrikaren argudioa Israel Hagako auzitegira eramaten saiatzeko Zisjordanian gertatzen ari den guztiagatik. Bai irakurri ditut proposamen horri aurkeztutako judutarren erantzunak eta logikoenak iruditu zaizkit, kontuan izanda ez dutela ezer egiten beren ekintzak defendatzea baino, gehiengoari sarraski guztiak defendaezinak direla iruditu arren.

Eguneko argazki arrunt bat da, adimen normal batentzat ulertu ezinezkoa. Baina jende normalak zerikusirik ez dugun mundu batean definitiboki gailendu dena, beren nahiak betetzen ez dituen edonoren gorpuaren gainean ibiltzeko prest dauden bihozgabe batzuen logika eza aplikatzen den bitartean.

Antzeko argazkia agertzen zaigu egunero.

Argazkia: metalcrown.com

ELKAR ULERTZEAREN BILA DIAPASONAREKIN

 

Pinttu eta Baremboin

Guztiz sinetsita nago edozein gatazkaren konponbidea, irtenbidea aurkitzeko aurkarien erabateko konpromisoak dakarrela. Baldintzarik gabeko nahimenean datza eta ez horrenbeste irtenbidea artikulatzeko moduan. Era berean, bila ari denak beti aurkitzen duela uste dut. Baina, derrigorrez, atera egin behar da konponbidearen bila.

Daniel Baremboinen gaineko bideo bat ikusi nuen iragan astean, duela urte batzuk Israelgo musika saria eman zioten ekitaldian grabatutakoa. Gobernuaren ondoko judutar zirkulu jakin batzuetako kritika eta deskalifikazio sorta batek jarraitu zion golardoari, israeldarrak eta palestinarrak elkarrengana hurbiltzeko helburu duen Baremboinen musika ekimena dela eta.

Beste eskala batean - musika hizkuntza erabiliz- Baremboinek Pinttu laguna dakarkit gogora, Mugarik Gabeko Musikarien presidentea, musikaren bitarteko herri ezberdinen arteko besarkadaren defendatzaile nekaezina. Israeldarra zein euskalduna herritar zuzen eta borrokalarien bi adibide dira, borrokatzea merezi duen kausa bakarraren aldarrikatzaileak: nazioen arteko harmonia. Eta deigarria da biak arma berarekin borrokatzen direla: diapasonarekin.

Argazkia: Pinttu 

BAREMBOINEN BIDEOA

KAIXO, EGUN ON!

Urteko mendi ibilaldiak Tellamendin amaitzea zen gure asmoa baina 2023ko azken eguna euritsu agertu zitzaigun eta ez zen gauza katarrorekin bukatzea. Horregatik, igoera xumeago baten aldeko apustua egin genuen, behin hodeiak atzera egin eta igoera txikia gorabehera meteorologikorik gabe egin genezakeela ikusita.

Behatokiko balkoitik eskaintzen zaigun panorama atseginez  kontenplatu genuen eta eguna, itzaltzen ari zen urtea bezala pasatzen ari zela iruditu zitzaidan bapatean: itxura itsusi batetik nolabaiteko hobekuntza erakustera joan zen, oraindik egoera guztiz egonkortu ez bada ere.

Orduan ekialderantz begiratu eta zeruak itxura itxaropentsuagoa zuela ohartu nintzen. 2024a hurbiltzen ari zen, itxaropentsu izatera gonbidatzen zuena. Ez dadila espejismo bat izan.