GERNIKAKO ESPIRITUA ETA GERNIKAKO ARBOLA

Uztailaren 12ko lasterketarako prestatze lanetan ari dira hautagaiak. Aukera gehien dituztenak diskurtso leun eta neurtuekin ari zaizkigu, outsider gizagaixoek berba sutsu bezain ganorabakoak botatzen dizkiguten bitartean, sparring tristearen papera betetzea baitagokie.

Urkullu ere hondarrera atera da, faborito denaren hitz ongi konposatu eta armoniatsuekin. Eta bere lehen mezuetan Gernika aipatu du, haritz zaharraren itzal berrian euskaldunok biltzeko irudi metaforikoa erabiliz. “Euskal Herriaren sinbolo eta erreferentea den Gernikako Arbolaren aurrean gaude” izan dira bere lehen berbak, sustrai sakon, kultura, identitate eta abarrekin jarraitzeko.

Ez naiz sinbologia politikoaren aldekoa, elkartzeko baino zatitzeko gehiago balio duelakoan bainago. Baina gogoratzen dut, iragan mendeko laurogeietako hastapenetan Euskadiko himnoaren gaineko eztabaida izan zenean nire ahotsa Gernikako Arbolaren alde altxatu nuela, hainbat eta hainbat euskaldunek bezala. Gero EAJren txilindroia etorri zen eta alderdiaren ereserkia inposatu zitzaigun, niri behintzat ezertxo ere sentiarazten ez didana.

Urkulluk aldarrikatzen duen espirituari helduz, ausartuko al da elkarrekiko sentimenduaren pizgarrirako litekeenaren Gernikako Arbola unibertsala himnotzat proposatzera?

ENPRESARIAK EZ DIRA GIZARTE LIDERRAK

Jose Antonio Garrido ez da edozein Euskal Herriko historia ekonomikoan, XX. mendean - batez ere energia sektoretik burututako kudeaketa, nik esango nuke, arrakastatsua dela eta. Aitortu behar dut miresmen puntu bat izan nuela Garridorekiko, nik ere enpresa munduaren gorabeheretan bide egiten ari nintzen urte latz (baina polit) haietan. Sentsibilitate berezia zuen enpresa barruko giza arazoetarako eta kapitala/pertsonala/gizartea hirukote gehienetan ukituezinean oinarritzen zuen bere enpresa estrategia. 

Duela egun batzuk elkarrizketa egin diote kazeta batean, eta titularra azpimarratu nahi dut: enpresariak gizarte liderrak izan beharko genituzke. Eta kasu honetan ez nator bat Garridorekin, eguneroko praktikak enpresariak euren munduan bizi direla egiaztatzen baitigu. Inguruari begiradatxo bat botatzea besterik ez da egin behar benetako panorama zein den antzemateko. Gizarte liderrak beste arrago desberdinetan hezitzen dira, behintzat koordenada desberdinetako eszenategietan. 

Zinez, Jose Antonio, ez ditut ikusten Jose Ignazio Sanchez Galan, Josu Jon Imaz, Iñigo Ucin edo Andres Arizkorreta euskal gizarte mugimenduetako buruzagi moduan. Aitzitik, euren enpresa estrategietako eskeman preso daude, irabazi gordinak dutelarik helbururik nagusiena. Ez dute astirik beste norabidetara begiratzeko. Eta zentzu batean ulertu egiten ditut, ez baitziren gizarte liderrak izateko bokazioarekin jaio, enpresariak baizik. 

Argazkia: mundosocial.com

GREGARISMOA

Zalantzan nago gizon emakumeok sozialak garen ala ez. Batzuetan pentsatzen dut ezetz, agian gregarioak izateraino heltzen garela, hortik pasatu gabe. Soziala izateak konpromiso batzuk exijitzen ditu eta besteenganako begirunea, errespetua, giza kohesioa behar bezala sortuko bada. Elkarrekiko lotura materialak soilik gizakion nolakotasun gregarioa adierazten du, beste ezer ez. Ardiak eta erleak gregarioak ditugu.

Bistan da osasun-krisiak gizarte keinu positibo ugari azalerazi dituela, eta denboran iraunaraziko ote zaizkigun ikusteke dagoen arren, ni eszeptiko samarra naiz, ohiko insolidaritaterako joera naturala gailenduko delakoan bainago. Esfortzu handia egin behar da ibilkera zuzenari eusteko, erosoagoa -naturalagoa- urrats trakets eta estropozuz betetako martxa baita.

Itxialdi behartutik pixka bat askatu eta, errealitatea da gogorarazi behar izan zaigula gizarteko norbanakoak garela, besteenganako kontsiderazioa gure espazio askearen mugan amaitzen dela, gure izenordea, noski, plurala dela berriz ere azpimarratuz. Gure singularrean jokatuz gero gregario hutsak bilakatzen gara, ardiak eta erleak bezala, abere-senak mugiarazten dituena.

HIRUGARREN FASEKO AURKITZEAK

Gaurtik aurrera lepoko soka laxatu egingo digute eta hirugarren faseko aurkitzeak ugariagoak izango ditugu, Spielbergen pelikulan bezala, duela hiru hilabete ingurutik bertatik bertara agurtu gabe ditugun lagunak, ontzi hegalari misteriotsuak ez kaltetuak bailiran ikusiko ditugularik. Gure bizimodua aldatu duen osasun-krisiaren nondik norakoak aztertzeko lagun gehiagoren artean egin ahal izango dugu, eta oraindik ere agertuko zaizkigun ontzi hegalari berriak ikertzeko prestatuko gara, laurogeita hamar egunetako eskarmentu latzean oinarrituta.

Animalia ahulak garelako froga izan da, gutxien espero dugunean eror gaitezkeela ostera jaikitzeko esperantzarik gabe. Zenbat eta zenbat adiskideren bizitzarako ilusioak betiko etena jasan duen! Zenbat eta zenbat joan zaizkigun azken uneetan inoren hitz goxo entzun barik, bakardade gorrian! Gaurtik aurrera, errepideak libreagoak ditugunean eta espazio publikoak jendez betetzen direnean, desagertutako haien irudi lausotua poliki-poliki oroimenaren arasetara igaroko da, eta laster hauts geruza batek estaliko du. Beti ahanzkorrak izan garelako egiaztapena, hain zuzen. 

Hirugarren faseko aurkitzeek ontzi hegalari misteriotsuei buruzko hausnarketa txikitxoak egiteko balio beharko lukete, txiki baina jarraikiak, etengabe lotuak, sufritu duguna hoztasunean neurtzeko eta gizadiaren ibilbide existentziala koordenada humanoagoetara altxa ote dezakegun ezagutzeko.

Argazkia: wikipedia

AIENEEKIN EZ GOAZ INORA

Ez zuten zori gaiztoko piztiaren kabia hautsi eta piztikumeek kaleak hartu dituzte, oker jaiotakoen berezko diskurtso kirastuaren oihartzunak pozoinduta. Eta hamarkadatako gorrotoa azalean geratu da berriz ere herritarron begirada izotzaraziz. Faxistek belaunaldiz belaunaldi transmititzen dute diferentearenganako amorru akabatzailea, eta sumendien araberako eztanda batek den-dena suntsi dezake gutxien uste denean. Laster alkandora urdin zaharrekin jantzita kaleratuo dira.
Egin ahal izan zutenek alperreko keinu ganorabakoetan galdu zituzten indarrak piztiari beldur, eta orain gailendu egin zaie, bazter guztietara ikara barreiatuz. Ez zuten googoratu nahi izan gizadiaren kontrako delitua kolektibitatearekiko begirunea hanka azpitik pasatzean hasten dela eta, orain kaietano deitzen duten jendilaje horri bost axola zaio beren interesetatik at dagoen guztia. Horrela izan da beti. Ez al duzue igarri gorri-horiz apainduta ez dagoena txikitzeko prest daudela?

Koronabirusaren gaineko kudeaketa izan da aitzakia orain, baina hurrengoan zezenak, ehiza, abortoa, etorkina… edota oilarren borrokak izango dira. Berdin die. Eta gobernuaren lema daramatenen aieneekin ez da ezertxo ere konponduko. Marlaskak emango al dio erantzun aproposa munstroari? Guardia zibilekin?