ESKUIN MUTURREKO OLDARRA

Uko egin diot mehatxu hilgarri baten antzera ibiltzen gaituen olatuaz idazteari. Beste alde batera begiratu nahi izan dut,  arriskua aipatu gabe agian gure bizitzara agertu zen lehen momentutik heldu ninduen antsietatea saihestuko nuela pentsatuz. Baina ezin dut gehiago jasan eta mundua murgilduta dagoen eromen lasterketa honi bi lerro eskaintzera behartuta nago, duela urte batzuk imajinaezinak nituen protagonistak salatu eta deitoratzeko eta espezie gisa gizakia unibertsoko errore bat besterik ez dela berresteko.

Gizateriari oraindik geratzen zitzaion zentzu apurra suntsitu egin du, mundu justuago eta orekatuago baten itxaropenean altxatutako eraikin ahularen oinarriari erasotzen dion tsunami suntsigarri batek. Buru gaixoek hartu dute marrazoz jositako itsaso ekaiztsuan nabigatzen saiatzeko oraindik gai zen belaontzi ahularen lema. Eta hori guztia gizarte alienatu eta itsu baten onespenarekin gertatzen ari da, bere borreroa txalotzeko prest dena.

Hainbeste ergelkeriaren aurrean amore emateari uko egiten diodan arren, gizateriaren baitatik sentimendu emozionalaren arrasto oro ezabatuko duen historia-orrialde bat idazten ari dela iruditzen zait. Arrazoimenaren indarraren erabateko porrota ekarriko duen ziklo berri baten ateetan gaude. Iluntasuna, morrontza, esklabutza.

ELKARRI BEGIRATZEAREN BIDEZ

 

Esaten dute ez dagoela zer eginik; kanoiek jasminak suntsituko dituztela eta gorrotoa den lekuan konkordiorako deiak ezer gutxi egin dezakeela. Ez dut idatzi maitasuna baizik eta konkordia, giza jokabideko urrats baxuagoa, ez oso zabala, zoritxarrez. Eta ez dut interes ekonomikoen korapilo gantzutua aipatu nahi, irteerarik gabeko egiazko labirinto baita, non ezkerra eskuinarekin gurutzatzen den, zuri garbiak azal iluna dutenekin, ekialdekoak mendebaldekoekin: jokamolde higuingarriaren eragile zuzenen joko-eremua.

Konponbidea elkarri begiratzearen bidez, errespetuaren bidez, pertsonen eskubideak gure bizitzaren ardatz bilakatuz lortuko litzateke. Ahalerazko aditzean idatzi dut, gure etorkizunean zalantza itzal handia sortzen duena. Ez daukat konponbide geopolitikorik Gazarako, ezta beste edozein gatazkarentzat —ezta nire kalean gerta daitekeenarentzat ere—, baina armek ez dute inoiz gorrotoa konpondu. Giza borondateen elkartzerik (ez da derrigorrez bat egin behar) ez badago, giza arraza honek porrot egin du, eta zigorra merezi dugu.

BALANTZE HERRENAK

Printzipioz, balantze batek orekatu egin behar du. Elementu osagarria galera edo irabazia izango da, eta bere onerpenerako ezin izango da inoiz balantze desorekaturik aurkeztu. Hala izan da behintzat milurtekotan, nazioarteko kontabilitate estandarrei eta logika hutsari jarraituz.

Gaur egungo uneetatik abiatuta, panorama globalaren ezezagunez betetako eszenatoki batekin, dudarik gabe ordena berri bat bultzatuko duten iragarpen sozial ilunekin, giza balioak itxuraz aldatzeraino iritsiz jatorrizko esannahia bera ahaztuerazita, iraulia dator, aldaketa sakona. Balantze tradizionalak ere zentzua aldatuko duela iruditzen zait. Eta batzuek txalotzen eta besteek gaitzesten duten tresna subjektiboa bihur liteke, une eta egoera bakoitzean egokitzen zaien moduan. Balantzea neutrala izateari utziko dio.

Halako ikuspuntu kontrajarriak gizarte-ehuneko eremu guztietan, non zuria erraz etiketa daitekeen beltz, eta zarata isiltasun harmoniatsuaren gainetik gailentzen den, balantzeak herren aurkez litezke, desoreka gure buruan bakarrik dagoela argudiatuta eta eroetxeko gai garela gehituz.

Kasu horretara ailegatuta, nahiago dut, indar-txalekoan preso egotea, gizateria ergeltzea helburu dutenen aurrean burua makurtzea baino.

Argazkia: Ekain

INURRITEGI PARTIKULARREAN GUSTURA

 

Tolosan egin genuen Juan Garmendia Larrañagaren biografia liburuaren aurkezpenean izan zen, 2005eko ekainaren 22an, hain zuzen. Orduan aitortu nuen publikoki, txantxa klabean baina egia, Beatlesen eta biografiatuaren garaian bizitzea egokitu zitzaidalako zori onekoa nintzela.

Txantxa ahaztuta, bizi behar izan dudan eta esperientziak merezi izan duen jendearen zerrenda askoz luzeagoa da. Hori bai, ez da soilik nire kasua, izan ere une jakin batean hasiera izan zuen eta amaiera ere izango duen planeta honetan agertzeko zoria izan duten guztiei aplika diezaiekegu egiaztapena: Alfa eta omega unibertsalaren parte gara.

Mamizko laguna dudan batekin komentatzen nuen lehengoan, gure inguruan badela jendea beraiekin enpatizatzea ariketa zaila egiten dela. Zalantzarik gabe guri buruz ere gauza bera esango dute. Guztiz normala! Suposatu nahi dut hori ez dela gertatzen inurritegi batean, inurri bakoitzak bere DNA kolektibo arruntean markatutako errutina berdin bati jarraitzen baitio. Pluralak izan balira, oso segurua da inurritegiak eta bertako biztanleak aspaldi desagertuko zirela.

Eurekin bizitzea merezi duen lagunen zirkuluari esker gure inurritegi partikularra ezagutzen eta gozatzen dugu; horregatik esan dezakegu interesgarria dela. Nahiz eta desagertzeko arriskua duen, gu guztiokin batera.

EUROPA LIGARIK GABE

 

Eta zer gertatzen ari da Europan turroiak probatzera dedikatuko garen sasoi honetan? Egoera aski larria da pozez jauzi egiteko, errealitatea baita abenduaren 23ra iritsita eta pixka bat atzera eta asko aurrera begiratuta, gauzak ez direla pozgarriak.

Gerra batean murgilduta jarraitu dugu, eta nahiz eta balak oraindik iritsi ez zaizkigun, horiek finantzatzen ari gara, oso ondo jakin gabe zein estrategia jarraitu behar dugun gatazkan, tokian guda-jaunak jarri dituzten arma fabrikatzaileak elikatu eta gizentzeaz gain. Azkenaldian beste fronte bat ireki digute Sirian, eta zorte apur batekin lurralde horri ere ahalegin bat eskainiko diogu, baldin eta behintzat, gure Europara iritsi nahian desplazatutako giza masen mugimenduak geldiarazten saiatzeko. Hain zuzen, zertarako balio duen oraindik inork esplikatu ez didan Europa sakrosanta.

Bitartean, pena da futbol ligako etenaldia egotea, eta hurrengo hamabost bat egunetan ez dugula jakingo gure kezkak nora bideratu. Agian hurrengo Aste Santuko oporrak antolatzeko aprobetxatuko dugu.

BARRIKADA MISTERIOTSUAK

Oso normala da neurri guztiak aurreikusi arren, proiektu batek bide okerra hartu eta gure planak hondatzea. Ezin da bizitza une bakoitzean interesatzen zaizkigun bideetatik igaro araztea. Aspergarria izango litzateke, gainera. Atzerapausoak behar ditugu aurrera egiteko.

Joan den asteazkenean gripearen aurkako txertoa jaso nuen, eta astebete beranduago gripearen birus batek jota nago, ohean. Eta planak atzeratu behar izan ditut, sine die. Dena den, ez nau batere kezkatzen, betebeharra gaur, bihar edo etzi betetzeak berdintsu adieraz dezakeelako adinean nago eta. Orokorrean, egiten bada, ondo. Eta ez bada, ere bai

Itzuliko ez den iraganak perspektibaz laguntzen dizu hausnartzen gertatutakoaren garrantziaz. Eta konturatzen zara zein inozo aritu garen denboraren aurka, erlojua geldiarazi nahi absurduan. Ez gara, batere, gure patuaren jabe.

Pentsamendu horietan ohean sartuta nengoen irratiak ezezaguna zitzaidan doinu bat ekarri eta hunkitu ninduenean. Irratiko webgunean jakin nuen François Couperinek 1717an konposatutako lana zela, "Les barricades mystérieuses"

Eta nire barrikada pribatutik pentsatu nuen hiru minutu gehiago ez dituen musika konposizio horrek, gripeak galdu arazi dizkidan berrogeita zortzi orduak konpentsatu dituela, nire agenda bete gabe utzi badut ere.

Musikaz gozatzera gonbidatzen zaitut.

Argazkia: https://www.centrepompidou.fr/

EGIA EZ DA ERRENTAGARRIA

 

Mundua ez da dirudiena, batzuek – boteretsuenek-  guri iruditzea nahi dutena baizik. Inoiz ez da egia gezurretatik hain hurbil egon gaur egun dagoen bezala. Baina, gainera, oso urrun gaude egia dena eta gezurra dena bereizteko formula aurkitzetik. Goazen bidean, milurtekotan goi mailako goiburua izan dena zeharo harripetan egongo da laster: egia beti azalarazten da. 

Ezin izan nuen irribarrea ezkutatu, azken urteotako enegarren aldiz Philip Morris multinazionalaren bere beste titular bat irakurtzean: zigarroak fabrikatzeari utziko diogu, herritarren osasuna interesatzen zaigulako. Bai zera!! Halako adierazpen bat sinetsarazteko euren negozio-lerro tradizionala ordezkatzeko inbertitu dituzten milaka milioi dolarretan oinarritzen direnean, gezurretan ari dira, batere zalantzarik gabe. Bost axola horiei gizateriaren osasuna! Diru kopuru ikaragarri horietatik etekinak lortzea baino ez dute bilatzen. Eta beti kontsumitzailearen kontura.

Gezurra errentagarritzat jotzen da, zenbait zailtasunetatik atera eta irabazteko estrategia eraginkorrak muntatzeko aukera ematen baitu, konbentzitu beharrik gabe. Egiarekin badoaz, ez dira urrutira iritsiko, gezurra arrakastarako baliabidea baita. Eta gezurtia deskubritzean, deskubritzailea nahasten eta manipulatzen saiatzen da, gezurrik ez zegoela esanez, iritzi aldaketak baizik. Kasu horretan, gezurra akats baten zuzenketarekin ordezkatzen saiatzen da. Eta gurpilak bere martxan segitzen du, gezurti boteretsuaren mesedetan.