BILATU

martxoa 25, 2024

JAI GURU DEVA, OM


Lasai: ez dut aurkitu Zorioneku itxura duen ezer, izenburuak euskarazko hitzekin nolabaiteko antza duen arren. Sanskritoa da, eta gaztaroan abesten genituen abestietako baten parte da -mantra bat da, funtsean-, bere mezua guztiz ulertu gabe. Urteetan zehar musika entzuteko/gozatzeko egoera hori ehuneko ehunean ulertu barik gainditu eta gero, entzuten/gozatzen/liseritzen joan nintzenean, John Lennon-ek Beatlesentzat konposatutako abesti hori askoz gehiago egin ahal izan nuen nire, propioa.

Hitzak euri amaigabea bezala isurtzen dira paperezko edalontzi batean. Unibertsoan zehar lerratzen diren bitartean irristaka egiten dute. Bere lehen ahapaldian dioena da aurrekoa, eta momentu oso etsigarri hauetan, indarkeriak, gezurrak (indarkeria mota oso arriskutsua), genozidioak… behin eta berriz astindutako mundu konbultsibo batekin aurkitzen garela, iruditzen zait Unibertsoak ez duela gugandik ezer behar ezta nahi ere. Porrot egindako proiektu bat gara.

Baina ezintasun-testuinguru honetan, behintzat, aipatutako abestiaren mezutxoa erabiliko dut eta Liverpooleko mutilekin esango dut ezerk ez duela nire mundua aldatuko, nirea baino ez dela, eta horri dedikatuko diot nire indar guztia. Saldu nahi didatena ez zait batere interesatzen.

Argazkia: Ekain


ACROSS THE UNIVERSE

Words are flowing out like endless rain into a paper cup

They slither wildly as they slip away across the universe

Pools of sorrow, waves of joy are drifting through my opened mind

Possessing and caressing me

 

Jai guru deva, om

Nothing's gonna change my world

Nothing's gonna change my world

Nothing's gonna change my world

Nothing's gonna change my world

 

Images of broken light which dance before me like a million eyes

They call me on and on across the universe

Thoughts meander like a restless wind inside a letterbox 

They tumble blindly as they make their way across the universe

 

Jai guru deva, om

Nothing's gonna change my world

Nothing's gonna change my world

Nothing's gonna change my world

Nothing's gonna change my world

 

Sounds of laughter shades of life are ringing

Through my open ears inciting and inviting me

Limitless undying love which shines around me like a million suns

It calls me on and on across the universe

 

Jai guru deva, om

Nothing's gonna change my world

Nothing's gonna change my world

Nothing's gonna change my world

Nothing's gonna change my world

 

Jai guru deva

Jai guru deva

Jai guru deva

Jai guru deva

Jai guru deva

Jai guru deva

martxoa 23, 2024

BERROGEITA HAMAR URTEREN ONDOREN

Korrika Arrasatetik igaro berria.



1974an bota nituen euskarazko nire  lehen artikuluak Arrasatetik, eta mende erdia igaro denean, atzera begira jotzen dut, paper zaharretako artxibora noa eta, alehoop! hortxe dago espresuki Arrasateko gau eskolan genihardunoi une haietan gehien axola zitzaigun gaia: euskara ikastera, zergatik?

Berrogeita hamar urte eman dira ordudanik eta, mutatis mutandi, itaun berdintsuak sortzen zaizkigu hiritar euskaldunoi. Dena den, harro nago, denbora tarte honetan euskarak emandako aurrerapausuaz.



martxoa 18, 2024

ZERBAIT EGIN AL DEZAKE ADIMEN ARTIFIZIALAK?


Norbaitek aztertu beharko luke adimen artifiziala gai ote den politikak, oro har, munduan zehar bere eszenatoki ezberdinetan erakusten duen fenomenoaren atzean ezkutatzen den enigma deszifratzeko. Bederen, adimen natural hurbilena ez da erreakzio sozial jakin batzuk azaltzeko gai.

Latitude guztietan gaur egungoa bezalako panorama zail batean, itzalpeko botereek inoiz ez bezala gidatu eta manipulatutako biztanleria izanik, politikoki ageri diren aukera desberdinak eskuin basatiari indarra ematen diotela egiaztatzea, ez da sartzen logikaren gaineko nire kontzeptuan. Eta ez dut esan nahi demokraziak ezin dituenik erreakzio irrazional zehatzak bereak egin. Baina hortik denboran irrazionaltasuna sendotzera, egia da ezin dudala ulertu.

Bizi garen estatura mugatuz, egunero Guinness errekorrak ezartzen dituen ezkerreko eta eskuineko ustelkeria politikoarekin, goizero erakusten zaigunaren kontrako protestan biztanleria osoa ez dela kalera ateratzen ikusita, goian aipatzen ditudan ezkutuko botere horiek beren helburua lortu dutenaren sintoma da: gu ardi pelele hutsak bihurtzea eta haien interesen alde programatzea.

Eta ez dut ezer adierazi nahi, nirearen bezalako batez besteko adimen naturalarentzat zer esan nahi duen alde batetik eta bestetik eurenek egindako delituak defendatzen ikusteak, “baina zuk gehiago” iraingarri batekin.

Argazkia: cincodías

martxoa 11, 2024

POESIAN BARRENA

 


Ez naiz poesian aditua. Baina gustatzen zait, eta hori nahikoa da eroso sentitzeko esku artean poema liburu bat dudanean. Beste gauza bat da -bizitzako arlo guztietan bezala itxaropenak eta azken emaitza neurtzen direnean- liburua amaituta irakurritakoak asetu ote nauen. Poesia irakurtzen hasi nintzen, ziur asko, sorkuntza poetikoan egin nituen lehen saioekin. Hori, igaro diren hamarkadek emandako ikuspegiarekin aztertuta, oso denbora tarte laburra izan zen, baina nahikoa, hain zuzen, bide onetik ez nindoala konturatzeko.

Geografiko zein emozionalki, gertuko eta urruneko poetekin gozatu dut. Irakurtzea da kontua, begiak itxi eta harrapatutakoa barneratzen saiatzea, nor idatzi duen ahaztuz -beharbada osagairik zailena. Betetzen bazaitu, liburuaren hautaketan garaile izan zara.

Garai batean poesia musikatuak erakarri ninduen indartsu. Greateful Dead-etik Xabier Leteraino, Bob Dylan, Tim Hardin eta Donovan barne. Geroago poesia biluzia besarkatu nuen, edukia nahas zezakeen gehigarririk gabe. Eta egileen zerrenda zabaldu egin zen, emaitza positiboarekin.

Eta bitxiena da ez dudala lehentasunik gogoko poeten artean. Deskribaezina bihurtzen den emozioa sortzen didana da momentu horretako nire egilerik gogokoena. Eta gerta daiteke biharamunean zeharo ahaztu dudala bere izena.

Argazkia: Zuriñe

martxoa 04, 2024

ERRUKIA ETA LETRAK


Goizeko ibilaldietan erakartzen nauten motiboak erretratatzen ditut sarri. Denbora laburrerako etorri naiz argazkietarako erakargarritasun ugari eskaintzen dituen hiri batera eta gaur lerro hauekin doan argazkiko muralak arreta irabazi zidan atzo. “Errukia eta letrak” zioen eskola baten sarrerako zeramika bikainak. Hezkuntza zentroa zuzentzen duen ordena erlijiosoaren leloa izan behar du, antza denez.

Leloak pentsarazi ninduen, eta zalantzak nagusitu zitzaizkidan. Ez dakit halako mezu baten sortzaileak errukiaren kontzeptua ala letrena presenteago izan zuen bere sentimendua adierazteko orduan. Eta ez nago ziur, eskolara joango ziren ikasleei zuzenduta, bere etorkizuna zuzentzeko bidea literaturatik ikusten duen gizagaixoari aipatu bertute hori aplikatu nahi izan ote zion, eskola-umeei xuabe-xuabe ohartaraziz balizko arriskuaz, idazle lanbidea edo antzekoa bereganatuz gero.

Zalantzarekin baina ezpainetako irribarrearekin urrundu nintzen ikastetxe hartatik. Eta irekita aurkitu nuen lehen tabernan txokolatea eta txurroak eskatu nituen.

Argazkia: JMVM