BILATU

abuztua 30, 2021

ARDIEI ERAKUSTEN

 

Jose Miguel Barandiaranek esan ohi zuen, Gasteizko Apaiztegiko irakasleen artean bazela munduaren sorkuntzako data duela 4.500 urte inguru finkatzen zuena, eta fosilak jainkoak bere eskuz ezkutatu zituela zioena, behin guk aurkituz gero gizakion fedea frogan jartzeko. Kreazionismoaren teoria itsua ez zihoan Ataungo jakintsuarekin, eta horregatik elizaren itsukeria basatia pairatu behar izan zuen askotan.

Gogora etorri zait aurrekoa, Juan Eslava Galan ”El catolicismo explicado a las ovejas” liburua irakurtzean. Ordu politak ematen lagundu dit testu joriak, nire fedean ardien letxe hezi nindutela egiaztatzeaz bat behin baino gehiagotan irribarrea loratu baita nire ezpainetan. Egiari zor, ez nau arduratzen artaldeko kide arrunt bat bezala tratatu izanak, iraganekoa iragan baita. Argitu behar dut, gainera, azken denboretan nire burua kristau ez fededuntzat hartzen dudala, kontraesana irudi daitekeen arren erabat osagarriak baitzaizkit, ezin dut-eta nire heziketa kristaua gainetik uxatu (beharbada, ezta gura ere) ... jainkoaren grazia hierarkizatua esklabo izatearen sinonimo itxia den arren. Biak batera egonda eroso sentiarazten naute.

Juan Eslava Galanen liburuak ez dakarkigu jainkoaren gaineko argitasun betierekoa, alde batetik egilea nobelagiletzat baitauka bere burua eta ez inongo jainkoren ordezkaritzat, eta bigarrenez teologia berez zientzia iluna delako. Baina trebetasun ikaragarria darakutsa idazleak gugan ardien kontzientzia astintzeko. Gero, noski,  bakoitzaren aukeran dago artaldeko norbanako izaten segitzea ala ez. Hori dela eta, liburuaren irakurketa gomendatuko nuke. Kreazionista, fededun itsuak eta antzerakoak abstenitu.

abuztua 23, 2021

DESBERDINENGANDIK IKASIZ

 


Iritzi eta konportamenduen espektro diferenteen gain eztabaidatu nuen lehengoan ezagun min batekin. Oso eztabaida zibilizatua, hain zuzen, bakoitzak defendatzen zuen ustea bestearen ekarpenekin aberasteko esperantzan geundela esan baitezaket. Zenbat buru hainbat aburu adagioa egiatzat edukitzeaz gain nork berea besteen aplikapenekin elika ditzakeela pentsatu dut beti, bikaintasunaren bilako lasterketa lagun hurko diferenteen mugarrietatik igarotzen delakoan bainago. Horregatik pentsamendu monolitiko antzugarritik egiten dut ihes, haize freskoa bezala ideia eta teoria berriak behar ditut eta.

Egiazko isolamendua, nork berak bezala pentsatzen duen pertsonek inguratuta bizitzetik dator. Hortxe datza ezer ez izatearen legamia, berdintasunaren izenean preso, denok berdinak izatezko pentsamendu korrontearen tranpa itogarria. Eztabaidan, ideien konfrontazioan egiten gara handi pertsonak, desberdinarengandik ere ikas dezakegula onartzen den unetik. Ez zait ezbaiko diferentearen porrota interesatzen, nire ideiak bestearenekin sendotzea baizik. Horrexegatik ditut maite diferentziak, mendiko arrakala eta aldatzak atsegin ditudan bezala, horiek garaituz gero asebetze eskergarriaren sentsazioak inguratzen bainau.

Argazkia: JMVM

 

abuztua 16, 2021

ANTOLAKUNTZA KOMUNISTA

 


Udako oparitxo sasi artistikoa izan da, herriko kanposantuaren kanpoko orman esku anonimo batek utzita. Egia aitortzera, duela zenbait urte toki berdinean beste artista filosofo batek idatzitako “jaiki zaitezte, lurra landu egiten duenarentzat baita” lapidarioagoa iruditu zitzaidan, lau orma haien artean daudenei zuzen eskainia baitzegoen. Nik dakidanez, maizterren arteko inor ez zen altxatu eta esaldiaren egileak ez zuen gaian errepikatu, bere aginduetarako erreakziorik ezak gogoa zapuztua, nonbait. 

Orain komunismoarekin mehatxatu ditu eslogan zaleak, eta ez daukat bat ere garbi mezua hilerriko lagunei edo oraindik hara betiko heldu ez garenoi bideratzen ote zaigun. Badirudi egiazko komunismoaren maila gaindiezina erdietsi dutela hildakoek, berdintasun ukiezinaren besoetan babestuta eta betebehar material guztiak ongi asetuta. Aldarrikapen panfletarioen arabera, gizakiaren egoera perfektua da hildakoena. 

Baina oraindik hanka guztiz luzatu ez dugunontzat idatzi badute oraingoa? Hor bai aitortu behar dut ezjakin hutsa naizela, ez baitakit zein den esku anonimoaren helburua. Komunismoa antolatu? Nork? Nik? Zuk? Sistemak? Behintzat web orriren baten erreferentzia utzi izan balute... Umezurtz utzi gaituzte, hurrengo urratsa zein den azaldu gabe. Baina litekeena da, esku anonimoak berak ere esaeraren esangura ez jakitea. Horrela bakarrik ulertuko nuke mezua.

Argazkia: JMVM 

abuztua 09, 2021

OPIOA ETA ARRATSALDE EURITSUAK


Opioa bide da gizartearentzat erlijioa. Horrela zioen, behintzat, Karl Marxek, jainkoarenganako interes induzituak pertsonen bizitza erreakzioetan eragin alienagarria duela adieraziz. Gizateriaren gaineko kontrolerako lanabes ezin hobeak bilakatu zirela zioen filosofo alemaniarrak erlijioei buruz. Ez noa ni XX.eko burmuinik argienetakoari kontrako argudiorik jartzera, ez alafede, abuztu eguraldiz irregular honetan ez bainago eztabaidetarako.

Baina, hain zuzen, eguratsa bihurriak liburutegira gura baino maizago biderarazi nauenez, esan dezaket erlijioen historia oso gai interesgarritzat dudala, orduak eta orduak gustura emateko aukera ederra eskaintzen baitu. Herrien psikologia eta izaerak ulertzeko diziplina bikaina da, teologiarekin lotua baina, aldi berean, giza substratuan eraikia, teorizazioari egiazko balioa ematen diona.

Antropologiaren ikuspuntu aberatsetik gizon emakumeon ibilbide praktiko desberdinak aletzen dizkigun zientzia da erlijioen historia, gizateriaren gaineko argazki gardena alderagarritasun argigarriarekin zerbitzatzen diguna. Marxekiko errespetu guztiarekin, eramangarria egin dit erlijioen nondik norakoen irakurketak gaurko arratsalde eurits
ua.

Argazkia: Ekain

abuztua 02, 2021

PP-ko GUZTIAK EZ DIRA FAXISTAK



Garbi daukat peperoen artean badirela demokrazian sinetsi dutenak. Areago, ezagutzen ditut euren alderdiaren azken urteotako ibilbide bihurrian bat ere eroso ez daudenak, oraindik eskuin-erdiko, monarkiko, espainiar eta katoliko sentitu arren inondik ere faxismoaren besoetara botako ez direnak.

Franco, sarri idatzi dut honetaz, jeneral kolpista, faxista izan zen, eta hiltzailea. Edozein burmuin orekatuk dakiena da hori, historia testuetara jo gabe, testuak engainagarriak suerta baitaitezke. Nire hitzei balio ematen dietenak, besteak beste, hemerotekak dira, milaka fusilaturen izen-abizenekin, edota bide-bazterrak, gizon emakume desagertuen kopuru kalkulaezineko anonimatoak apainduta. Jeneral kolpista erailea izan zen azken uneraino, botere guztien onespen sakratuak lagun.

Orain Casadok dio Memoria Historikoaren Legea deuseztatu egingo duela boterera heltzeaz bat. Eta PPren zenbait goi zirkulutan Francorena ez zela kolperik izan publikoki adierazten da, buruzagien irribarrea begitartean loratua. Eta niri gogoa datorkit PP alderdiaren agintariak faxistak direla lau haizeetara botatzeko, bere gainetik kaka kentzeari aplikatzen ez dena kaka zalea baita.

Argazkia: Ekain