GIZATERIAZ APOSTATATZEA

Ezin ditut imajinatu Gabonak Gazan.  Zerbitzatzen dizkiguten irudi krudelen zurrunbilo eroan sartuta ezin dut asmatu nola prestatuko duten, kristau tradizioaren arabera eskualde horretan Jesus jaio zeneko egunaren ospakizuna. Duela 2000 urte inguru bere jaiotza Herodes jazartzaile batekin jada mingarria izan bazen, ez nioke panorama hoberik iragarriko Netanyahu batekin, edozertarako prest dagoena mundu osoaren isiltasun eta buru-elbarritasunak lagun. Gaur egun nazioarteko harremanak nahasten dituen politikak ez luke inor mundura etortzea utziko, israeldarrak deseroso jarriko lituzkeen ezer gidatzeko.

Gaurkoa data ahaztezina izango da bakearen eta elkartasunaren alde garenontzat. Zoritxarreko mundu hau interes ekonomikoek soilik mugitzen dutela egiaztatzeak, kalbario honetan jarraitzeari uko egitera eramaten du. Autokonplazentzia eragindakoa, onura ekonomikoa sortzen ez duenarekiko mespretxua eta besteen zoritxarren aurreko damurik eza arrazoi nahikoak dira gizateriaz apostatatzeko.

Ez al dago irtenbiderik?

Argazkia: Ekain

TRENAZ AMESTEN ARI

Trenak atsegin ditut, denak. Bidaiariarentzat garraiobide aproposa dela iruditzen zait. Aitortu behar dudan arren gai horretan nire esperientzia praktikoa baino teorikoagoa dela. Duela berrogeita hamasei urte gure ingurune geografikoan hartutako erabaki ulertezinek xedea bikain betetzen zuen trena kendu ziguten: bere ibilbidean zeharkatzen zuen ardatzean kokatutako populazioen garapen hoberako zerbitzatzea. Tren hura indarrean egon zen bitartean, ibiltzeko nire ohiko garragailua izan zen.

Idatzi honen irakurle gehienek ezagutu ez zuten zerbaitengatik zergatik egiten dudan orain negar galde liezadake norbaitek. Halaxe da, bai, urte asko pasa baitira gugandik desagertu zenetik, baina gertatzen da egunetik egunera hazi egiten dela nire irrika.

Helburu soziokultural garrantzitsua betetzen mundu osoko tren txikiak erakusten dizkiguten telebistako programa horiek ikusten ditut inbidiaz, bide horiengatik ez balitz ezkutuan eta abandonatuta geratuko liratekeen txokoak ezagutzera eramanez bidaiariak. Helburu nagusiari, noski, ekonomikoa ere gehitu behar zaio, baina trenbidearen ustiapen hutsaren diru-emaitza bakarra ez dena, baizik eta ibilbidea betetzen duen trenaren bizitzan jokatzen duten hainbat faktoreren batuketak ematen duena.

Berriki irakurri dut, gainera, duela zenbait dekada bertan behera utzitako trenbide batzuen berreskurapenari ekin diotela estatuko toki batzuetan, eta galdera nagusitu zait: eta gurean ez?

Argazkia: JMVM

ZER DA JAME?

“Aprendizak” izen historikoa ez bide zen egokia eta Juan Arzamendi Musika Eskola deiturarekin bataiatu zuten (bihoakio nire begirune eta miresmen osoa Juanitori, pertsona eta musiko bezala) Eta aitortu behar dut hasieratik zalantzak toki hartu zuela nire baitan, ez baitakit deitura horrekin eraikina edo eskolaren zerbitzua mugatzen den, ala biak.

Denbora igaro ahala batzuei lau hitzetako izena luzeegia dela iruditu zaie, eta akronimoa sortu eta erabiltzen hasi dira: JAME. Herriko komunikabideetatik ia egunero zerbitzatzen digute izen berri horrekin. Herriko Udalaren baitan ere iritzi berdinekoak dira, bertako web orrian JAMErekin identifikarazten baitzaigu Musika Eskola, erakunde eta eraikin bezala. Ondorioz, herritarrek bide berdinetik jo dute eta ahotik ahora erabiltzen ari da deitura bitxi bezain kaltegarria. Eta gero eta gehiago entzun dezakegu, “kontzertua JAMEN izango da”

Bitxia denik inork ez dit ukatuko. Kaltegarri, baina, zergatik? Begira: JAME, orohar, musika zerbitzuari, hots erakundeari bakarrik dagokiola? Ulertuko nuke izena. Musika eskola batzuk ezagutzen ditut akronimoa erabiltzen dutenak.  Demagun, arrazoiren batengatik eraikinez aldatu behar dela musika eskaintza: JAME aldatzen da, erakundea. Areago, zerbitzuak eraikin desberdinetan banatuko balira ere  irakaskintza-eskaintza bereko adarrak lirateke.

Gauza erabat desberdina da, ordea, JAME eraikinaren izenaz ulertzen bada. Eta horixe da jazoten ari dena. Udal web orritik, adibidez,  Amaiarako eta JAMErako sarrerak saltzen dituzte. Zer gertatuko litzateke, pentsa dezagun unetxo batez, Juan Arzamendi Musika Eskolak ELMAren eraikinera aldatu beharko balu irakaskintza-zerbitzua? ELMA JAME izatera pasatuko al litzateke?

Arriskuarengatiik, JAME espezie inbaditzailetzat har daiteke, bere arroztasun osoarekin iraganeko arrastoaren gainetik igarotzen baita, errotik ezabatuz. Memoria historikoa ez da gerra zibileko testuinguruan bakarrik ulertu behar. Gizartearen ibilbide historikoan bizi izandakoa behar bezala ez argitzea edo, larriago, estaltzea memoriari ostikoa ematearen hurrena da. Eta ildo horretatik memoria inposatzera hel daiteke.

Argazkia: Fernando Alda

INFERNURA, ZUZEN-ZUZEN

Esan daiteke erlijioei eta horiek munduan duten ezarpenari arrazoitzeko gaitasuna aplikatzen diodanetik ez dudala ulertu eliza katolikoaren hierarkiaren jokabidea. Ez lukeela egin behar lirudikeen arren, izugarri kezkatzen nau bere jarrerak, elizak berak eta bere inguruak umetan irakatsi zizkidan kontzeptuekin ez ezkontzeagatik. Adibideak hitzak baino ulergarriagoak direlakoan nagoenez gaurkotasun osoko bi aipatuko ditut.

Nola jo dezakete joera jakin bateko apezpikuek Aita Santua heretikotzat, haurtzaro samurretik hura hutsezina zela irakatsi baziguten? Nire ulermen kamustu samurrean ez dago elizaren gurasoen jarrera hori ulertzerik, gainerako katolikoak baino askoz ere behartuagoak baitira, printzipioz, beren artzainari obeditzera. Elizarako gauzetan ni baino jantziagoak badaude, ez al dira gai euren doktrina bera ulertzeko? Kontuz ibil daitezela, Pedro Boterok galdara irekita dauka eta.

Eta zer esan gezurrari buruz? Nori sartzen zaio buruan, Frantziskoren deira laurogei apezpiku espainiarrak Erromara bildurik, Kristoren lurreko bikarioak purpuratuei, egindako, egiten ari diren eta, zoritxarrez, kleroko kideek egiten jarraituko duten sexu-abusuak oso gaizki daudela eta bekatua dela ez gogoraraztea? Omella apezpikuen ordezkariak aitortu duena gezur hutsa da, engainatzeko asmoz pentsatzen duenaren kontrakoa esateagatik. Eta horregatik aitorlekutik igaro beharko luke. Bestela, betiko sutzarrera.

Niri ezin dit hierarkia horrek jokaera-araurik diktatu; uko egiten diot.

Argazkia: infovaticana