BILATU

uztaila 31, 2023

SAN INAZIOREN EZ MUGITZEA

 


Badirudi San Inaziok esan zuela krisi garaietan ez dela mugitu behar. Ziur aski bere arrazoiak izango zituen, azpeitiarra eskarmentu handiko gizona izan baitzen, eta horrek izaera ematen du, nortasuna, Eusebio Agoteren herrikideari inondik falta ez zitzaiona.

Edozein kasutan, iruditzen zait Inaziok ez zuela inolaz ere baieztapena bota, lagunartean esanda, denda itxi eta "oporrengatik " karteltxoa zintzilikatzeko ohiturarengatik. Sinpleki, XVI.ean oporrak inbentatzeke zeudelako. Gaur egun, aldiz, abuztuko mugimenduak ihes-hodi bat adierazten du milioika pertsonarentzat, pertsiana itxi gabe, kolapso emozionalaren aurreko egokieran egongo zirenak. Eta era guztietako krisia errealitatea den arren... ilarak sortzen dira errepideetan, aireportuetan eta abarretan. Geldi ez egotearen zibilizazioan gaude sartuta, aldaketa jarraikiaren zurrunbiloan. Eta gaur San Ignaziok zainduko du joan etorria, botilatzeetan barne.

Ni, badaezpada ere, etxean kieto parado.

uztaila 24, 2023

MIRARIRIK EZ, GEHIENGOAREN NAHIA BAIZIK

 


Gogoeta hau korrika eta presaka idatzi behar izan dut, ez baitut mirarietan sinesten. Ia azken ordura arteko inkesten joerarekin bat etorriz, honen aurreko beste idazki bat programatu nuen, herritarrekiko orokorrean nuen etsipena aitortzeko. Ezin nuen ulertu zer mekanismo ezkuturen bitartez, berataz barre egin, lapurtu eta, gainera, oinazez zigortzen diotenen eskua miazka dezakeen pertsonalak.

Zorionez, okertu egin ginen denok, inkestak, ikerlari politikoak, medioak, tertuliakideak eta nire moduko ezjakinok. Eta ondorioz arnas pixka bat hartu ahal izango dugu, gainera zetorkigun hura nola ekidin dugun azter dezagun. Espazio politikoa nola eraiki behar den hausnartzea dagokigu denoi, edo behintzat pertsona eta herrien eskubideen aldeko konpromisoan oso-osorik ari garenoi.

Baina kontuz! Munstroa hortxe dago, ez isilik, eta berak hain ongi erabiltzen dakizkien gezurrek beteko dituzte kale eta bazterrak oro gaurdanik. Eta ezkutuko botereek piztia elikatzen jarraituko dute. Oraingoz salbatu egin gara. Ez mirariarengatik… gehiengo baten nahiarengatik baizik.

Argazkia: aurpegi hori geratu zitzaion Feijoori emaitzak ezagutu zituenean.

uztaila 17, 2023

GARAI TXARREN DANTZAN



Uneoro informatzen zaigu garai txarrak bizi ditugula, zuzenean goazela hondamendi egoera batera, alderdi guztietan. Adimen artifizialetik erasotzen digute, meteorologia erotuta dago, gatazka armatuek, goseteak eta populazio handien deserriratzeak albistegietako berritasuna izateari utzi zioten aspaldi; eta etxeko animalien hazkunde esponentziala mendebaldeko etxeetan herritar berrien jaiotza-tasa itzuli ezineko mailan uzten ari da.

Baina garai txarrak ez dira eskuarki berez sortzen; giza jardunari estuki lotutako faktoreen mende daude, urrats bakoitzean gainerako gizakientzat gero eta irrazionalagoak eta arriskutsuagoak diren helburuak gainditzeko gutako bakoitzak duen berezko nahiaren mende. Hurkoa gehiago izorratzeko lasterketa bat da, nork bere burua nagusiagotzat jotzeak ematen duen boterearen bila.

Garai txarrez kexatzen bazarete, konponbide bat dago: izan zaitezte onak eta garai onak izango dituzue, zuek baitzarete garaia. Horixe predikatzen zuen San Agustinek, bere maskorrarekin itsasoko ura hondartzako zuloan sartu nahi zuen umearen istorioa ere kontatu zigunak. Hiponakoa filosofikoki zuzen egon zitekeela uste dut, baina ihardetsiko niokeen gizateriaren historia garai txarrez beteta dagoela toperaino, konponbiderako itxurarik gabe. Ez naiz ezkorra, beteranoa baizik.

uztaila 10, 2023

EUSKALTELEN BERRESKURAPENA

 


Euskaltelen bezero berreskurapena eta lapurreta baten kronika dei niezaioke gaurko idazkiñoari. Eta idaztera jarri banaiz bezero/sustatzaile/sufritzaile izan naizenaren duintasunean jota sentitu naizelako da. Aurreratzen dut, sartuta gauden merkatal-harremanetako zurrunbiloan ohituta nagoela edozein astakeriatarako. Baina...

Telebistatik ematen ari den aipatu enpresaren iragarpen batek arreta irabazita - eta duela urte mordotik haren bezero naizenez- deitu nuen enpresaren bezero-sailari adieraziz, zerbitzu berdinarengatik hilero ordaintzen dudana gehiago dela iragarkian eskainitakoarekin alderatuta. Lineaz beste aldeko ahotsak erantzun zuenez iragarkikoa bezero berrientzat bakarrik zela. Arranopola!

Unean hartu nuen erabakia orain arteko merkatal-harremana eteteko. Adarra jotze hutsez gain, telefonoaren beste muturrekoaren ihardespena higuingarri bezain narrasa iruditu zitzaidan. Euskalteli nire erabakiaren berri eman eta segituan deiak hasi ziren “bezeroak berreskuratzeko sail” batetik... baldintza ekonomiko berriak eskainiz.

Medikuntza prebentiboa - mantenu prebentiboaren antzera- aurretik egin behar da, zorneak gorputza inbadituko ez badu, edo makina zatitan eroriko ez bada. Zalantzarik ez, Euskaltelek bezeroa zainduko balu berreskuratze-zerbitzukoek lan gutxiago edukiko lukete.

Oraingo eskaintzaren “Kaixo pepino”ren ordez, beraz, nirea “Agur Ben Hur” izan da.

(Oharra: suposatzen dut oraingo hornitzailearen jokaera antzerakoa izango dela)

uztaila 03, 2023

TOURRAREKIN EUSKALDUNAGOAK

 


Ez nintzateke mundu honetakoa izango gaur Tourraz idatziko ez banu. Diodan aldez aurretik, ikuskizunak erakarri egiten nauela, eta duela hamarkada batzuetatik jarraitzen dudala “la grand boucle” telebista bidez, txirrindularien balentriekin nire besaulkian eroso eserita gozatuz. Batzuetan, aitortzen dut, asperraldiak harrapatzen nau eta etapa nork irabazi duen jakin gabe iratzartzen naiz.

Konbentzimenduz jarraitzen dut ETBtik, Fermin-Xabier-Alfontso-Pedro Mari laukoteak bikain egiten baitu, gai honetan oso aditu eta aldi berean komunikatzaile bikaina izan daitekeela garbi utziz. Gainera, bizikletaren kirolari aplikagarri zaizkion euskarazko terminoak erakutsi dizkidate, ezagutzen ez nituenak.

Ikaragarria da telebistaren boterea!. Gogoratzen dut, ETB1ek  lehen mailako futbol partiduak astero transmititzen zituenean, gazteek “jokoz kanpo”, “alboko sakea”, “atezain”... erabiltzen zituztela euren arteko norgehiagoketetan. Futbolaren munduak dimentsio extralurtarrak hartu ondoren, ordea, euskal katearen aurreko “fuera de juego”, “saque de esquina”, “portero” eta abarrera itzuli da, tamalez, gure plaza eta parkeetan. Zer entzun hura erabili! Futbolak euskara zokoratu du.

Horregatik urte asko opa diet ETBko txirrindularitza-esatariei, euskararen onerako.

Argazkia: Zuriñe