BILATU

iraila 18, 2023

HOBETO JOAN DAITEKE, BAI


Joan den urtarrilean berrogeita hamar urte bete ziren Arrasateko Gau Eskolan euskarazko klaseak ematen hasi nintzenetik. Gogoan dut hasiera hartan ez zegoela oso argi irakasleek eta ikasleek egiten genuen ahaleginak zerbaiterako balioko ote zuen. Borrokan ari ginen, baina zalantzan geunden. Mende erdia igaro ondoren - bi belaunaldi- esan dezaket nire ikasle ohi gehienekin — kopuruz, gero eta gutxiago — euskaraz egiten ditudala solasaldiak, eta horrek berrogeita hamar urte lehenagoko zalantza argitzen dit.

1973an klaseak ematen genituen eraikineraino igotzen naiz ia egunero nire bilobekin eta bidea haur eta gazte andana batekin egiten dut, eurak ere heziketa erregelatuaren ikasketak burutzen ari baitira, euskaraz. Etsipen puntu batekin geratzen naizela aitortu behar dut, haur eta, batez ere, gazte gehienen artean gaztelera baita nagusi. Eta zalantza zaharrak gainezkatzen nau ostera: merezi izan al du bideko ahaleginak?

Hausnarketa-une txiki bat eta zalantzaren itzala desagertu egiten da: merezi izan du, noski!! Edo ez al da ederra bi belaunaldi oso euskaraz trebatu ahal izana? Gehienek gaztelania erabiltzen dutela? Hori ez da txarra, okerragoa izan zitekeen. Erabilera orekatu baterako formulak bilatu beharko dira. Baina hori ez da hizkuntza-irakasleen lana izango, soziolinguistikan edo beste diziplina zuzentzaile batzuetan adituak direnena baizik.

Argazkia: Zuriñe

iraila 11, 2023

GIDOIA IDAZTEN ARI ZAIGU ETENGABE

 


Gure bizitzak gero eta antz handiagoa du reality show horietako batekin. Ez dakit noraino eraman dezakeen adimen artifizialak gizateria, baina iruditzen zait zuzenean goazela kanpoko borondateen bidezko erabateko mendetasunera. Hau da, alienazio absolutura, ahalbide osoko jainko lurtar baten preso.

Konformismorik handienean murgildu nahi gaituzten mezuen etengabeko jarioari erreparatu besterik ez dugu egin behar. Gero eta panpina otzanagoak gara, gidoi batek mugituta. Gidoi horren egilea ez dugu ezagutzen, baina ez dago guk sinatua. Ezer ez da egia realityetan, ezta izena ere! Guztia gidoi bat da. Eta zoritxarrez haiengan babesten gara, xedetzat hartuta.

Gu nahasten saiatzen dira, gainditu ezinezko sare batean harrapatzeko. Inor ez dago nahasmen horretatik libre. Jainko ahalguztidunak bakarrik du argi bere helburua, itzaletik: izaki garaiezina da eta, beraz, gainerakoa ez zaio interesatzen, bera mirets dezaten eta berarengatik sakrifika daitezen baino. Teologia berri bat martxan dago, eta profetak lanean ari dira ohiko milurtetako erlijioen mandamentuen ordezkoak prestatzeko. Guretzako gidoia idazten ari dira, etengabe.

iraila 04, 2023

IRAILAREN XARMA

 


Orain bai, orain abuztua iragana da, eta irtenbiderik gabe igotzen gara, aisialdi eta dibertimenduarekin lotura gutxiago duten beste geltoki batzuetara garamatzan txirristara. Nahiz eta, egia esan, parrandarako  aspaldi geratu ziren labur egutegiak, kolore gorriko egunen kopurua murriztu arren.

Iraila hilabete malenkoniatsua da, oraindik amets egiten baitugu denboran atzean utzi berri ditugun hondartza, mendi eta abentura horiekin. Baina, era berean, hausnarketa ariketa bat egitera behartzen gaitu, hain zuzen ere datorren abuztura arte eramango gaituen bide zuzena aurkitzeko. Eta planak egiteari heltzen gatzaizkio.

Iraila da, nire ustez, urteko gainerako hilabeteetara zabaldu beharko litzatekeen hilabete-mota. Oraindik ez gara etsipenera abandonatu, eta eguneroko erabaki txikiak itxaropenez betetzen saiatzen gara. Erabakitasun handiagoz agurtzen dugu bulegoan zain dugun nagusi ogro hori, pozik eramaten ditugu ikastolara aurreko ikasturtearen amaieran kokoteraino utzi gintuzten seme-alabak, eta eguneroko erosketa egiteko Superrean sartzean agurtu eta dena egiten dugu. Hitz batean, badirudi jarrera osasungarriagoa dugula bizitzaren aurrean.

Ez esan iraila ez dela polita!

abuztua 28, 2023

FAXISTA LINGUISTIKO ARBUIAGARRIAK


Aintzaz bete dira Espainiako nazionalista batzuk Kongresuko hizkuntza koofizialen gaiarekin. Tira, batzuk edo guztiak, ez bide baitago Jainkoaren graziaz espainiar fatxa izatea baino loria handiagorik.

Fernando eta Isabel berrien koroaz apainduta, iseka egiten zuten komunikabide faxistek, Gorteetako diputatuak errepideei buruzko aurrekontuak euskaraz, katalanez eta/edo galizieraz eztabaidatzen hasten direnean Kongresua munduko txantxa izango zela adieraziz. Ergel gaixoak! Ez dira gai ulertzeko (nahi ez dutelako) beren hizkuntzan hezitako katalanak eta galiziarrak bezala, euskal hiztunok nahi dugunean gazteleraz hitz egiteko gai garela, inolako traumak harrapatu gabe, ingelesez, alemanez edo swajiliz hitz egiten dugunean jasaten ez dugun arrazoi berberagatik. Kontrako noranzkoan erdal fatxei gertatzen ez zaiena

Eta, hain zuzen ere, lasai egon daitezela Kongresu espainiarrean, euskal abertzalerik sutsuenak izan arren beti joango baitzaizkie gutxienez elebidunak, espainiera barne, ezen inork ezagutzen al du erdara ez dakien euskaldunik?


Argazkia: Virus editorial

abuztua 21, 2023

IHESBIDEAN

 


Nire ihesbide gogokoenetako bat izaten jarraitzen du. Agian intentsitatez jaitsi da eta udara mugadu dut, jada ez naizelako mutikoa eta gorputzak ez duelako garai batean bezain ahaltsu erantzuten. Zorte handia da, hitzaren zentzu zabalean, egunsentian uretara irtetea eta lehen argiekin gozatzea, poliki arraunean, kanabera espazioetan barrena doalarik asetasun hutsaren bila. Galdu egiten naiz gogoaren handitasunean.

Umea nintzela esnatu nintzen kirol-arrantzara, eta ilusioa bizirik mantentzen dut, nahiz eta egun amukoa ez izan gehien lehenesten dudana. Iraganeko garaietara itzultzen naiz arraunen erritmora, berriro gertatuko ez diren eszenak nire baitan aurkezten zaizkidan bitartean. Eta erabat dut atsegin, izan nintzela jakitun.

Xuabe, poliki...presarik gabe mugitzen naiz uretan barrena, poztasun ordainezinean murgiltzea besterik nahi ez dudan sentimendu argiarekin, denak bere amaiera duenaz jabetuta eta unea aprobetxatu behar dela jakinik.

Argazkia: JMVM

abuztua 14, 2023

EZ DA ABUZTUA AMAITU


Susto handia hartu nuen, bat-batean abuztua amaitu zela uste izan nuelako. Baina ez, oker nengoen nire pentsamenduan. Gertatu zena da futbol ligaren hasiera aurreratu dela, eta horrela oinezkook dagoeneko bete-betean murgilduta gaude gure gizarte honen benetako leit motivean.

Franco berriz aipatzea alferrikakoa iruditzen zait kasu honetan, baina ezin dut alboan utzi. Garai hartan esan ohi zitzaigun diktadoreak futbola programatzen zigula benetako arazoak ahazteko. Eta, orain? Nor da diktadorea? Futbolaren drogak kontzientzia indibiduala eta kolektiboa moteltzen duelakoan nago. Prentsa idatziko orrialdeen kopurua, irrati eta telebista orduak ez dira inoiz iritsi, gaizki deituriko errege kirolari (edozein kasutan errege ikuskizuna izango da)  egun eskainitako tokia dela eta; mota guztietako edizio digitalak ahaztu gabe, noski Eta zentzu horretatik, haur, gazte eta nagusien arteko alienazio maila kezkagarria bilakatu da.

Tira, agian beste galaxia batean bizi naiz eta ez naiz konturatzen mundua borobila dela... futboleko pilota bat bezala. Beraz, beste alde batera begiratuko dut... eta abuztu honetaz gozatzen jarraituko dut.

abuztua 07, 2023

ESKERRIK ASKO GORKA


Hogeita bat aldiz eman dio gorputz 2001etik Gasteizko pertsonaia mitiko horri, ondorio guztiekin jai eta parrandarako atea irekitzeko giltza urtero dakarrena. Iragan ostiraleko arratsaldeko seietan Gasteizko plazan Zeledoni harrera egitera bertaratutakoen ehuneko handi bat ez zen jaio Iñakik utzitako lekukoa Gorkak hartu zuenean. Ostiralekoa izan zen mutikotetzar gasteiztarraren azken agerpena, bere herrikideei jairik onenak opatzeko.

Adinarengatik nik askoz gehiago bizi izan nuen jaia Iñaki eta, batez ere, Jose Luisen aldian. Ez nago ziur baina nire lehen zigarro purua abuztuaren 4ren batean erreko nuen. Aurreneko zezenketa Gasteizen ikusi nuen nire hamabosteetan. Eta emaztearekin batera txintxo-txintxo kunplitu nuen jai bezperako errekisitoa Andra Mari Zuriaren plazan... data jada urrun batean.

Orain telebistako erosotasunetik segitzen dut espektakulua. Aldatu dira ohitura, jokaerak... eta eurekin batera ni neroni ere bai. Gorkak lekukoa utzi du... eta auskalo nork eskuratuko duen. Erreleboa normaltasunez egin behar da, eztabaida artifizial eta kaltegarri guztien gainetik... jaia bera hondoratuko ez bada.

Orain arte amets egiten lagundu diguzuelako eskerrik asko Gorka, Iñaki eta Jose Luis.

Argazkia: UZ-CO