BILATU

azaroa 07, 2011

UNESCO ETA AEBren PURRUSTADA





Edouard Glissant
UNESCOren beherapen ekonomikoak eta AEBen haserrea eskutik helduta joaten dira betidanik. Zuzen proportzionalak izaten dira, aldatzen dena haserrearen arrazoia dugularik.

 UNESCOren mekanismo administratiboa ezagutzeko aukera izan nuen 1984an, Eusko Jaurlaritzaren izenean Unescoren Albistariaren euskarazko edizioa negoziatu nuenean. Edouard Glissant argitalpeneko zuzendari nagusia izan nuen solaskidea, urtebete inguru luzatu ziren negoziazioetan.

Glissant martinikarrak lehen unetik ireki zidan bere lan gelako atea, Parisko Fontenoy plazako eraikinean. Eta atearekin batera, baita bihotza ere. Gehienetan literatura genuen mintzagaia. Glissant frantsesez idazten zuen sortzaile kreolarra zen eta sentsibilitate berezia erakutsi zidan euskararekiko. Herrienganako begirune eta errespetua zerion etengabe, eskaini zidan “La Lezarde” bere liburuan idatzi zidana lekuko: “A Joseph Marie, en l´honneur de toutes les cultures dominées qui aujourd´hui rayonnent” –Jose Mariri, egun dirdiratzen ari diren kultura azpiratu guztien ohorez.

M' Bow senegalarra zen UNESCOren garai hartako zuzendari nagusia eta erakundearen baitan bizi zen giro aske eta, zergatik ez idatzi?,  iraultzaileak AEBak 1984an UNESCOtik ateratzera eraman zituen. Horrek suposatu zuen, jakina, amerikarren kuotaren murrizketa mehatxatzailea. Eta estualdi ekonomikoak nagusitu ziren munduko hezkuntza, zientzia eta kultura helburu dituen erakundearen baitan.



Glissantekin neraman  negoziaketa aldrebestu egin zitzaidan, izan ere hastapenetako ikuspuntuei erreparatuz doan atera zitekeen argitalpenarengatik Eusko Jaurlaritzak ipini behar izan zuen azkenik dirua, HABEren bitartez. Unescoren Albistariaren euskarazko bertsioaren lehen zenbakia 1985eko otsailaren 15ean aurkeztu genuen eta ekitaldira Edouard Glissant etorri zen Donostiara. Beste behin ere egon zen idazle kreolarra gure artean, 1993ko otsailaren 23an, hain zuzen,  Euskaria elkarteak eratutako ekitaldi batean, Gasteizko Europa Gizarte-Etxean. Martinikarra, aurtengo otsailaren 3an hil zen, Parisen.


Duela hogeita zazpi urte, beraz, Unesco erakundearen ibilbidea iraultzailetzat hartu zuten ifarramerikarrek eta bertatik atera ziren. Egun erakundean Palestina onartua izan delako, “osabasamen” izpiritu guztiz larderiatzailearekin probokatuz, dagokien kuota ekonomikoa berriz ere erretiratu diote UNESCOri. “Nirekin ez dagoena, nire kontra dago” jarrera arbuiagarriaren estiloan, beti bezala.


Argazkia: lehman.cuny.edu

iruzkinik ez:

Argitaratu iruzkina