Industrian garatutako nire bizitza profesionalean ehunka komisionista ezagutu ditut. Profesional bikainak ziren gehienak, merkataritza-eragiketen gain hitzartutako ehunekoa ordaintzen zieten enpresetako ordezkarien zeregina txukun betetzen zutenak. Are gehiago, gure enpresan ere ari ginen multikartako komisionistekin, hau da, gureaz aparte osagarriak zitzaizkien beste enpresa batzuen katalogoak zeramatzaten gizon-emakumeekin. Eta salmenten komisioari esker lortutako diruari erreparatuz, bagenekien gure ordezkari haien irabazia sarritan gure soldatak baino handiagoa zela. Baina halakoxeak ziren gauzak. Lege onez hitzartutako merkatal-harremana genuen.
Behin ezohiko bide batetik heldu zitzaigun, bere burua oro-lortzailetzat zeukan pertsonaia baten eskaintza: 1992ko Sevillako Erakusketa Unibertsala prestatzen ari zen eta lantegira azaldu zitzaigun tipoak adierazi zigun %20 batengatik, Erakusketako instalazio guztietarako ateen sarrailak sal zitzakeela. Eta gehitu zuen Andaluziako Juntako lehendakariaren lehengusua zela. Etorri zen bidetik bidali genuen.
Madrileko (1) musuetako komisioaren haritik gogoratu dut anekdota hura. Eskrupulurik gabeko lotsabakoen kastako tipo horiek gizarte-minbizia dira, eta gorputzekoarekin egiten den moduan erauzi egin behar ditugu amaiera tragikoa ekidingo bada. Baina halaber ez dezagun ahaztu “lehengusu”en kantu liluragarriaren doinura dantza egiten dutenek elikatzen dutela minbizia. Beraz, batzuei eta besteei legearen bitarteko erauzketa sakon eta eredugarria aplikatu beharko zaie.
(1) Francoren garaian ere ez nuen eskumuturreko piperpoteduneko komisionista patriotarik ezagutu.
Argazkia: corruptela.com
iruzkinik ez:
Argitaratu iruzkina