BERTRAND RUSSELL ETA BAKEA

Bertrand Russell britaniarra (1872-1970) bakezale sonatua izan zen XX.eko zazpi hamarkadatan zehar. Aurreneko mundu gerratearen aurkako  kanpaina zabalak eragin zituen konfrontazio armatua gerarazteko eta kartzela pairatu zuen, bere ideia probokatzaileak zirela-eta. Harrez geroztik eta hil arte jo eta ke aritu zen gizadiaren baitan bakearen hazia ereiten. Bistan da, utopiko gehienen antzera, porrot egin zuela. 

Egun hauetan Russellen idazki bilduma bat irakurri dut eta The Saturday Review aldizkarian 1954ko abuztuan "A Prescription for the World" titulupean argitaratua izan da arreta gehien irabazi didana. Ez dut uste bertan adierazitakoa gaur bere osotasunean berriro  idaztera ausartuko zenik, munduko zirkunstantziak aldatu egin baitira eta gizakiok egundoko despisteren zurrunbiloan gaude sartuta. Aipatu artikuluan Russellek munduko nazioarteko gobernu batean jartzen zuen gizadiaren biziraupenerako irtenbidea. Garaiko armen karrera ero etengabean arrisku erraldoia ikusten zuen  eta  lehergailu atomikoaren kontrako bere jarrerak komunista eta kapitalisten mespretxua irabazarazi zion. Ezker eskuin jipoitu zuten, bizitza osoan egin zioten moduan.

Russellek nazioen elkartasunak sorraraz lezakeen gobernu bateratuan ikusten zuen kalamitateen amaierarako abiapuntua. Niri datorkidan galdera da, inork antzematen al du egun gobernu bakarreko aukera nazioarteko eszenatokian? Ez, behintzat epe laburrean, eta - beldurrez diot- iruditzen zait etorkizunak marka lezakeen epe luzean ere posibilitate hori zeharo lurrundua geratzen zaigula. UNOren ekarpen antzu bezain etsigarriak ilundu egiten du bakerako edozeinen esperantza. 

Dena den, russell-zalea naizenez gero ez nioke  esperantzari atea erabat itxi nahi.  Nire nahia hori litekeen arren, munduko mapa politikoaren itxurari begira, ez didazue, jaun andreok, ukatuko gauzak gero eta okerrago jartzen ari zaizkigula. Gizadiaren garapen morala bakean bakarrik lora daitekeelakoan ados bagaude, urrun samar gaude Russellen iragarpen haietatik. Baina horrek ez du esan nahi itxaropena kareletik bota behar denik. Bizirik diraugun bitartean, behintzat.