HERMINIARI ITXOITEN

Herminiaren zain pasatu zait igandea. Ez da bera agertzeko interes berezirik izan nuela, baina hain luze iragarri zuten haren etorrera, ia-ia ordu erdiro burua leihotik ateratzen nuela, badaezpada, mendebaldetik ei zetorren aipatutako andre edo andereñoaren arrastoren bat ikusten ote nuen. Ez dut esango aurreikuspenen aldetik erabateko porrota izan denik, baina ez du lortu iragarritako gutxiena ere estaltzea.

Duela urte asko beste Herminia bat ezagutu nuen, bien arteko distantzia definitzaileak gaindituz noski, izen horren ekaitza gogorarazi didana. Lankideak ginen eta bere betebeharra fabrikako lanpostu ezberdinetako aginduak, jakinarazpenak eta dokumentazioa batetik bestera eramatea zen. Ibilbide ia finkoa zuen eta gutxi gorabehera bagenekien noiz agertu behar zen gure tokian. Egia esatera, hori teoria hutsean zen, errealitatean ez baitzuen ia inoiz aurreikusitako ordutegia betetzen. Bidean galdu egiten zen. Baina iristen zenean bere irribarrerik onena eskaintzen zizun... eta  hori bakarrik nahikoa zen bere atzerapena barkatzeko. Erretiroa hartu zuenean konturatu ginen zein garrantzitsua zen Herminia... ez hainbeste negozioaren emaitza ekonomikoan eragin zuzena zuelako baizik eta guk enpresari eskainitako gure denbora alaitzeagatik.

Nik behintzat igandea erdi distraitua eman dut Herminiari itxoiten. Gutxi ez dena, igandeak betidanik aspergarri samarrak gertatu baitzaizkit. Eta azkenean iristen bada, egin dezala zuhurki. Haizea badakar eta euria deskargatu behar badu, egin dezala jarrera positiboarekin. Guztiontzat ona izango da... batez ere ozeanoaz haratago mendebaldean gauzak nola dauden ikusita.

ESKUIN MUTURREKO OLDARRA

Uko egin diot mehatxu hilgarri baten antzera ibiltzen gaituen olatuaz idazteari. Beste alde batera begiratu nahi izan dut,  arriskua aipatu gabe agian gure bizitzara agertu zen lehen momentutik heldu ninduen antsietatea saihestuko nuela pentsatuz. Baina ezin dut gehiago jasan eta mundua murgilduta dagoen eromen lasterketa honi bi lerro eskaintzera behartuta nago, duela urte batzuk imajinaezinak nituen protagonistak salatu eta deitoratzeko eta espezie gisa gizakia unibertsoko errore bat besterik ez dela berresteko.

Gizateriari oraindik geratzen zitzaion zentzu apurra suntsitu egin du, mundu justuago eta orekatuago baten itxaropenean altxatutako eraikin ahularen oinarriari erasotzen dion tsunami suntsigarri batek. Buru gaixoek hartu dute marrazoz jositako itsaso ekaiztsuan nabigatzen saiatzeko oraindik gai zen belaontzi ahularen lema. Eta hori guztia gizarte alienatu eta itsu baten onespenarekin gertatzen ari da, bere borreroa txalotzeko prest dena.

Hainbeste ergelkeriaren aurrean amore emateari uko egiten diodan arren, gizateriaren baitatik sentimendu emozionalaren arrasto oro ezabatuko duen historia-orrialde bat idazten ari dela iruditzen zait. Arrazoimenaren indarraren erabateko porrota ekarriko duen ziklo berri baten ateetan gaude. Iluntasuna, morrontza, esklabutza.

ELKARRI BEGIRATZEAREN BIDEZ

 

Esaten dute ez dagoela zer eginik; kanoiek jasminak suntsituko dituztela eta gorrotoa den lekuan konkordiorako deiak ezer gutxi egin dezakeela. Ez dut idatzi maitasuna baizik eta konkordia, giza jokabideko urrats baxuagoa, ez oso zabala, zoritxarrez. Eta ez dut interes ekonomikoen korapilo gantzutua aipatu nahi, irteerarik gabeko egiazko labirinto baita, non ezkerra eskuinarekin gurutzatzen den, zuri garbiak azal iluna dutenekin, ekialdekoak mendebaldekoekin: jokamolde higuingarriaren eragile zuzenen joko-eremua.

Konponbidea elkarri begiratzearen bidez, errespetuaren bidez, pertsonen eskubideak gure bizitzaren ardatz bilakatuz lortuko litzateke. Ahalerazko aditzean idatzi dut, gure etorkizunean zalantza itzal handia sortzen duena. Ez daukat konponbide geopolitikorik Gazarako, ezta beste edozein gatazkarentzat —ezta nire kalean gerta daitekeenarentzat ere—, baina armek ez dute inoiz gorrotoa konpondu. Giza borondateen elkartzerik (ez da derrigorrez bat egin behar) ez badago, giza arraza honek porrot egin du, eta zigorra merezi dugu.

BALANTZE HERRENAK

Printzipioz, balantze batek orekatu egin behar du. Elementu osagarria galera edo irabazia izango da, eta bere onerpenerako ezin izango da inoiz balantze desorekaturik aurkeztu. Hala izan da behintzat milurtekotan, nazioarteko kontabilitate estandarrei eta logika hutsari jarraituz.

Gaur egungo uneetatik abiatuta, panorama globalaren ezezagunez betetako eszenatoki batekin, dudarik gabe ordena berri bat bultzatuko duten iragarpen sozial ilunekin, giza balioak itxuraz aldatzeraino iritsiz jatorrizko esannahia bera ahaztuerazita, iraulia dator, aldaketa sakona. Balantze tradizionalak ere zentzua aldatuko duela iruditzen zait. Eta batzuek txalotzen eta besteek gaitzesten duten tresna subjektiboa bihur liteke, une eta egoera bakoitzean egokitzen zaien moduan. Balantzea neutrala izateari utziko dio.

Halako ikuspuntu kontrajarriak gizarte-ehuneko eremu guztietan, non zuria erraz etiketa daitekeen beltz, eta zarata isiltasun harmoniatsuaren gainetik gailentzen den, balantzeak herren aurkez litezke, desoreka gure buruan bakarrik dagoela argudiatuta eta eroetxeko gai garela gehituz.

Kasu horretara ailegatuta, nahiago dut, indar-txalekoan preso egotea, gizateria ergeltzea helburu dutenen aurrean burua makurtzea baino.

Argazkia: Ekain