BILATU

iraila 25, 2011

LEINUAK ETA TRIBUAK


Nortasunari buruzko eztabaida hain zabala eta konplikatua dugu, non beti da zalantzarako arrazoia, pertsonaren borondate askearen araberakoa, hain justu. Hertsiak – hots,  euren teoria  kosta ahala kosta aurrera atera nahi dutenak- arriskutsuak dira defendatzen duten buru-itxituran, giza kalamitaterik handienak ortodoxia diktatorialen aldetik sortu baitira.

Sarritan leinuaren  zutabera mugatzen dugu pertenentziaren esparrua, eta hain gure bihurtu ohi dugun kontzeptuak txirrist egiten du arakatze hasten garen unean.
Nik behintzat zalantzak ditut, ez baitakit, adibidez,  puzzle horretan non kokatu behar dudan  birramona errioxarraren erroa. Hurbilenez, agian, beronarra izango nuen. Baina nola uztartu bereak karistioen nolakotasunekin?  Zein konponketa eman diezaioket, ordea,  Valladolideko birraitonak esentziaren ekuazioan sartzen didan korapiloari? Beraz, zein da nire gogoaren jatorria?

Leinuaren horma zaharrak historiaurreko gau beltzean lurreratu ziren eta inoiz tente egon ote ziren ere dudan jar daiteke. Behintzat, leinuak giza taldearen sustraien zio bakarra  gordetzen duela pentsatzen bada, leinuaren nortasun erakusleak giza interakzioaren bidez amaitu zirelakoan bainago. Eta horiek interesen doinura egin zuten dantza. Munduko edozein ertzetan eta gizakiari  adimena egokitu zitzaion unetik.

Tribuak -aintzinakoak zein gizarte modernoko adibideak- askoz samurragoak dira identifikatzeko. Eta giza norbanakooi aukera ematen zaigu, nahi dugun adina tributako partaide izateko, modu aktibo zein pasiboan. Tribuek ardatz baten inguruan biltzen dituzte euren helburuak eta ez da sekula iraupena bermatzen. Sortzen diren moduan ezaba daitezke. Aise.

Tribu-kideak euren arteko erlazioa ahalik eta engranatuen izaten ahalegintzen dira, beti ere barne asebetasunaren mesedetan. Gizabanakook, beraz, tribu desberdinetatik erion daitekeen satisfakzioaren bidez aberats dezakegu gure bizitza. Sendia, tribu bat da. Eliza katolikoa, beste bat. Budismoa. Athletic edota Alavesa. EAJ-PNV. Txikiteoko lagunak. Antzerkiko taldekideak. Lankideak. Ikaskide ohiak. Eta abar amaiezina.

iraila 19, 2011

INPERIOAREN KONTRA, EUTSI TINKO!


Batzuetan pentsatzen dut euskal auziaren gunea ez datzala soilik Madrili lepora lekizkiokeen arrazoi mordoan. Beste askotan, berriz, espainiar bota ikusten dut gure kalamitatearen sorburu bakarra. Eta gora behera horretan daramazkit azken berrogeita hamar urteak, hots mende erdi bat, penduluak bihar zer markatuko didan asmatu gabe.

Berriki jakin izan dugunez, Eusko Alderdi Jeltzaleak izena aldatuko du espainierazko bertsioan eta Partido Nacional Vasco izatera pasatuko da. Arrazoiak izango ditu EAJk eta ez noa eztabaidatzera. Batez ere militante ez naizelako, eta nireak ez diren etxe-auzietan sartzea ez zait bidezkoa iruditzen. Baina, hala ere, nire iritzia eman nahi dut, ez dudala polemika elikatu nahi azpimarratuz.

 Niretzat, “nacionalista” –abertzale, zentzu hertsian- aberriarengatik sufritzera eta gozatzera prest dagoen pertsona edota erakundea da. Logika horretan aritu izan naiz ni, abertzale nintzela konturatu nintzen une beretik. Eta ideia horrekin bat eginda aritu izan dira nik ezagututako euskal abertzaleak, bai nire aurretik jaiotakoak zein geroagokoak ere. Euskal abertzaleak, berez, kontra egin dio inperioko gose asezinari eta uste dut mundu mailako antzerako sentimenduek zentzu berean enfokatu dituztela euren postulatuak. Gero eta ilunagoa ageri zaigun logika inperialista –ikus, ikus munduko panorama!- ongi merezia duen erantzuna jasotzen ari da egun ere, auzirako zentzuzko irtenbidea exigitzen duten herrien aldetik.

Abertzaletasuna erresistentziaren sinonimoa da. Justu, hain zuzen, zibilizazio desintegratzailearen hazia nonahi ereiten duten eragileen diskurtsoaren kontrakoa. Euskal abertzaletasuna –euskal nazionalista izatea- desjabetze ekonomiko, politiko eta kulturalerako erresistentzia da. Nik horrela bakarrik ulertzen dut abertzaletasuna eta zentzu horretatik segituko dut borrokatzen aurrerantzean ere. Eta ildo horretan, beraz, nazionalista naiz.

Argazkia: www.elgrancapitan.org

 

iraila 12, 2011

IRAILAREN 11ko BIHARAMONA


 
Igaro da irailaren 11ko efemeridea. Dorre Bikiei dagokienari buruz ari naiz, inork gutxik oroitu baitu egun horretan ere, baina 1973an, Txileko faxistek kolpea eman zutela Salvador Allende demokrata eta sozialistaren aurka.

Igaro da efemeridea eta munduak, duela hamar urteko gertakari latzak oroituz malko jario berria isurita ere, akats eta huts berdintsuekin segitzen du, daukagun kaosak noiz arte itoaraziko gaituen asmatzerik ez dagoela. Amaitu dira efemeridearen ospakizunak eta munduak bere errutinari heltzen dio gaur astelehenez, hilak 12. Azken hamar urteko eszenategi kaotiko bezain hipokritan inoizko obrarik errepresentatuena ematen ari da: “munduaren desoreka da nire boterea”

Hizkuntza desberdinetan idatzitako testu berdintsua behin eta berriz eszenifikatzen ari da, patroi berberarekin heziriko antzezleen lan saiatua eskaintzen zaigularik, “denak balio du” slogana bere egiten duten medio ahaltsuen bidez. Eta ikusliar soilek, pasibo isilak gehiengoan, erraiak jaten egon gaitezkeen arren, ezer gutxi burutzera bizi gara kondenatuta, gero eta biziotuagoa –akastuagoa- ageri zaigun gurpil ero batean ezarrita. Erosotasunak erabateko galerara eraman gaitzake.

Baina irudimen apur bat geratzen zaigun bitartean ez da etsi behar. Nonbaitetik azaldu beharko da argi izpitxoren bat eta horren bila ahalegintzea dagokigu, giza duintasuna biziko bada.


Argazkia: Tere Anda

iraila 07, 2011

EUSKARA, KATALANA ETA ESZENATEGI POLITIKO BERRIA



Azaroaren hauteskundeetara ailegatzen ari garen heinean eztabaida politikoa areagotuko da alderdi eta eragile politikoen artean. Horretarako ditugu politikoak, ideologia desberdinetako ordezkari direnak, nahiz eta daramagun gain beherako martxa honetan diferentzia politikoak non dauden asmatzea gero eta ariketa zailagoa bihurtzen ari zaigun.

Katalunya aldean pizturiko hizkuntza-istilua bizi ari garen uneotan, euskaldunok ezin dugu ahaztu euskararen kontrako erasoak ere izan direla iraganean, ongi orkestratuak, nondik-eta katalanaren erabilera askea eragozten ari den tipologia bertsuko pertsonaiengandik. Auzitara jo zutenek jakin badakite –bazekiten, salaketa ipini zutenean ere- katalanak ez duela inondik ere espainiera arriskutan jartzen, baina beldurraren estrategiari eutsiz eta espainiar medio askoren laguntza ordain ezinarekin, bozgorailuak piztu dituzte, botoen arrantzan ale batzuk irabaztearren. Ez da txikikeria, alde horretatik, Katalunyan, Euskal Herrian bezala, bertakook ez ezik gero eta etorkin gehiago bizi dela, eta horiengana beldurraren haziarekin zipriztintzeak inperio sakro santuaren aldeko uzta ekar dezakeelakoan ari dira betikoak. Inork sinesten al zuen euskarak gaztelania arriskutan ipintzen zuena?
      
                         PSOE-PPko gobernu batekin Gasteizen –ongi idatzi dut, PSOE-  hizkuntza eztabaida ez da hain bortitza gurean, ez –jakina- Celaa eta enparauek euskararekiko euren jarreran oraingo Generalitatekoek bertoko hizkuntza baino tinkoago defendatzen dutelako, baizik eta –justu- kontrako arrazoiarengatik. Eta ez dute Lakuako maizterrek brunete mediatikoaren grina sorrarazten euren politika linguistikoarekin, batzuek eta besteek uraska berdinetik edaten dute-eta. EAEn behintzat, azaroaren 20 bitartean eztabaida horretatik libre egongo gara... euskararen kaltetan, noski.


Argazkiak: 
http://www.que.es
http://www.socialistasvascos.com

iraila 05, 2011

EKIN DIEZAIOGUN BAIKORTASUNEZ





Hilabete luzeska eman dut blogean ezer idatzi gabe. Leiho bat irekita (ala itxita?) utzi nuen eta bertatik ez da mugimendurik somatu azken hogeita hamaika egun luzetan. Mundua geratu izan balitz bezala edo denok oporrak batera hartzera joan izan baikinen. Niri behintzat ederto etorri zait etena; ederra izan da atsedena eta bideari berrekiteko asmoarekin itzuli naiz, mundua, inondik ere, gelditu ez delako eta datorkigunak ezusteko galantak dakarzkigulako berarekin.

Abuztuak sentsazio mingotsa ere utzi dit, gu bizi garen gizarte polikromatuaren joerak eskuin aldera jo duelako, indarrez. Horratx, bestela, adibiderik sakratuenak: Vaticanoko buruzagiaren bisita zalapartatsua eta espainiar konstituzioaren aldaketarako proposamena eta, ondorioz, gauzaketa. Pentsatzen dut egoera kezkagarria dela eta botere ezkutuek amildegirantz garamatzate. Dugun irtenbide bakarra buru eta bihotzez borrokatzea da, amildegiko ertzetik aurrerako urratsa guk bolondres eman dugula lepora ez dakigun.

Ikasturteko aurreneko ekarpentxo honetan baikortasunez idatzi nahi dut, zailtasunetatik garaile aterako garela pentsatuz. Eta beti bezala, geroak zer ekarriko dugun itxaroten egon gabe, ekin diezaiogun lanari, horixe baita sendabiderik egokiena.


Argazkia: Tere Anda Lazpita