Lehengo astean Gasteizen izandako Eusko Ikaskuntzaren XIX. Kongresuaren egunetan, euskal gizarteak gaurregun duen (edo izan beharko lukeen) gai interesgarrienetako bat aurkeztu da, eta hori gure lurraldearekiko, gure habitatarekiko konpromisoa baino ez da. Gaia berez dagoeneko zaila bada mundu mailan, ez da gutxiagorik hurbileneko lurraldera mugatzen garenean, hots, egunero zapaltzen dugun horretara.
Lurraldetaz orokorrean hitz egiten dugunean
europarrari, estatukoari, eskualdekoari, udalekoari, baita bizi garen auzokoari buruz ere ari
gintezke. Eta bistan denez, horietako bakoitzaren aldeko konpromisoa ezberdina
da. Zirkulu zentrokideen formula da. Intentsitate ezberdineko indar
konprometitzaileak daude, bizitegi hutsetik hasi eta emozionaltasun
sakonenetaraino, erabateko kidetasun sentimenduarekin. Horregatik beragatik,
herritar guztiek ez dute modu berean ulertzen lurralde kontzeptua.
Lehen zirkulu bat konpromiso sozialarekin
behar adina konprometituta ez dagoenean, lurraldea lausotu egiten da eta
kohesioa zailtzen duten mugak agertzen hasten dira. Eta ez dago garapenik
lurraldeari bizia emateko baldintzak betetzen ez badira. Konpromisorik gabe ez
da ongizate sozialik izango, eta ongizate hori ez da faktore ekonomikoak soilik
ematen. Harreman soziokulturalak oinarrizkoak dira. Bestela atxikimendurik ezak galaraziko gaitu.