BILATU

iraila 24, 2018

ERGELEK BELDURTZEN NAUTE


Eta Aznar ergela da. Bada adagio bat, ideia bakarreko ergelari indar gehiago suposatzen diona mila eduki ditzakeen gizon azkarrari baino. Eta Aznar ideia bakarreko gizakia da: ni naiz egia, Jainkoak hautatua.

Ergelkeria gaixotasun bat da, modu fisikoan eta buru-desbideraketaren bitartez igartzen dena. Aznarri bietan antzematen zaio eritasuna; adibidez aurpegian, izan ere bemoleak eduki behar dira, nork bere baitan higuina sumatu gabe tipoari begira segundo bat ere egoteko. Ezagutzen ditut eskizofreniko sakonak, dultzeagoak ageri direnak Madrileko tarzana baino. Eta oihaneko fikziozko heroiari buruzko aipamena egin dut, presidente ohiaren gimnasiorako joera eroa gogoratuz. Erabateko erakuspen loriatsua berea, bularraldeko tabletekin!

Buru-osasunari erreparatuz, ordea, egoera larriagoa igartzen zaio falangista ohiari. Gaixorik egon behar baita, lehengoan espainiar Kongresuan publikoki - takigrafoekin- bota zituen gezurrak bat ere pultsu-dardararik gabe botatzeko. Eta hori, jakina, palmero peperoen txalo artean.

Aznarrek beldurra ematen dit. Berak eta harropuzkeria pozoitsuarekin zipriztindu dituen bere taldekideek.

iraila 17, 2018

NI EZ NAIZ FALANGEKOA


Francorekin ari gara, goitik eta behetik. Artxibatua eduki behar genuen auzi historikoari ez zaio amaierarik ematen eta Valle de los Caidosen gaineko irtenbideak ez du konponduko, gerrako galtzaileen ondorengook hamarkadatan eskatzen ari garena: justiziaren erabakiak faxismoaren injustizia moralki behintzat kitatzea. Ez dugu  orduko kriminal haien eta euren oraingo defendatzaileen fusilatzea eskatzen.

Orain hurrengoan Valladolideko adiskide jator batek - Valladoliden ere egon badaude- anekdota bat kontatu zidan bere jaioterrian jazo izana, iragan gizaldiko berrogeita hamarretako hamarkadan. Baserri kutsuko herri hartan bertako bati galdetu zioten txerri-hilketako sasoian: "¿Tú no haces matanza?" Eta baserritarraren erantzuna: "No, yo no soy de Falange"

Bada hori; lasai egon daitezela falangista eta frankokume guztiak: ez goaz eskatzera beraiek hain samur erabilitako zigorra aplika dakiela. Askoz gutxiagorekin konformatzen gara. Gure nagusien izen eta jokaeraren aurrean adeitsu izan daitezela da nahi duguna, jeneral haren estatu kolpea hutsegite handia izan zela aitortuz.

Gero historiaren orria pasatzeko prest geundeke.


iraila 10, 2018

%52K EUSKARAZ


Beste inoiz ere adierazi dut txoko honetan dena ez dugula azken berrogei urteotan gaizki egin. Hasi ahalko nintzen idazten zerbait ongi egin dugula, baina iruditu zait ezkortasunaren ildoetara ohituago gaudenez gero, ulergarriagoa gerta dakiokeela irakurleari ondoko baieztapenaren heltze-neurria: Euskal Herriko Unibertsitatera sartzeko diren euskal gazteen artean, %52k euskaraz ikastea aukeratu du.

Euskaragintzaren zurrunbiloari duela berrogeita bost urte heldu nionean inork esan izan balit portzentaje horretara ailegatzeko gai izango ginela, ez nion sinetsiko. Egundoko aurrera pausua da egindakoa eta oraindik bidean gaude!

Jakin badakit zifra hotzek errealitatea bere osotasunean okerraraz dezaketela; Euskal Herriko Unibertsitateak, oraindik ere, ibilbide malkartsua duela euskaldunoi gure neurriko eta behar bezalako hezkuntza eskaintza burutu bitartean; eta inork ez nauela konbentzitu behar euskararen ahulezia kronikoaz. Baina aurreko datuari buruz bere iritzia gehitu nahi lukeenari eskatuko nioke atzera begiratzea eta 1973ko egoera zein genuen zinez barneratzea.  Nik, behintzat, zerbait ez dugula hain gaizki egin - ala zerbait ondo egin dugula- segituko dut pentsatzen.

Argazkia: Deia

iraila 03, 2018

DIZIPLINA SORTZAILEA


Gero eta murritzagoa agertzen zaigu izpiritu askearen esparrua; gero eta estuago sortzailearen askatasuna. Atzera jo izan balitz bezala, badirudi egungo gizarteak ahaztu egin dituela oinarrizko bi printzipio: lehena,  artistak, bere lan sortzailearen bidez, gizakien arteko diferentzia txikitu egiten duela. Bigarrena, berriz, obra artistikoaren bitartez gizakiaren sormena gorengo erpinera heltzen dela.

Gure inozotasunean zentsura hilda zegoela pentsatzera ailegatu ginen. Iraganeko mamutzar gogo-kamustailea betiko ahaztuko genuela iruditu zitzaigun eta libertatearen hegoek artearen independentzia lau haizeetara hedatuko zutela uste izan genuen.  Idazle, eskultore, musikari, antzerkilari, zinegile eta abarrek  libreki sortuko genuen aurrerantzean. Eta artistak mundu berriko argi dirdiratsua izango ziren.
 

Bai zera!! Artearekiko gutxiespena sendotu egin da gure artean, kultura (?)  alienagarria nagusitu zaigu eta botere publikoetatik sortze askearen prozesuari kateak jartzen zaizkio. Esanekotasunik ez darion ekimenari, kaina! Horrekin guztiarekin, egiari zor beharko litzaiokeen zintzotasuna hautsi egin da eta artista morroi bilakatu zaigu. Salba gaitzakeen bakarra geure buruarekiko diziplina konprometitu eta sortzailea da, borroka askatzailean zutik iraunaraziko gaituena.

Argazkia: JMVM